Và không chỉ có ông Clinton, mà bà Clinton sau khi rời vị trí Ngoại trưởng Hoa Kỳ cũng kiếm tiền tốt chẳng kém gì chồng. Đến nỗi, giới quan sát đã gọi cặp cựu đệ nhất phu phụ này là “cỗ máy kiếm tiền” (money machine).
Cựu Tổng thống Hoa Kỳ Bill Clinton
12 năm, hơn 2.200 tỷ VNĐ
Chỉ trong vòng 2 tuần lễ sau khi rời Nhà Trắng, ông Clinton đã đi diễn thuyết hàng trăm lần, mang về hàng triệu USD, đưa gia đình từ chỗ nợ nần chồng chất thành triệu phú. Đó là tiết lộ của bà Hillary Clinton trong cuốn sách Hard Choices. "Bill phải kiếm nhiều tiền để trả thuế, trả nợ và trả tiền mua nhà, chăm sóc các thành viên trong gia đình" - bà Clinton viết.
Theo các báo cáo tài chính, khi rời vị trí quyền lực nhất hành tinh năm 2001, gia đình Clinton nợ khoảng 10,6 triệu USD của ít nhất 4 hãng luật từ thời ông Clinton còn đương nhiệm. Ngoài ra, ông còn nợ pháp lý khoảng 5 triệu USD do các vụ kiện trong thương vụ bất động sản Whitewater, bê bối tình ái với Monica Lewinsky và để phục vụ phiên xem xét phế truất ông ở Thượng viện.
Tôi không kiếm được tiền cho đến khi rời Nhà Trắng. Nếu điều chỉnh lạm phát, tôi là Tổng thống Hoa Kỳ nghèo nhất trong vòng 100 năm qua, tính luôn cả Tổng thống Obama. Tôi là một kẻ bần cùng khi nhậm chức. Nhưng sau khi rời Nhà Trắng, tôi đã kiếm được rất nhiều tiền. Bill Clinton |
Theo thống kê của nhật báo Washington Post từ các tài liệu công khai về thu nhập lợi tức của vợ chồng Clinton, từ tháng 1/2001, khi ông Bill Clinton rời Nhà Trắng, đến tháng 1/2013, khi bà Hillary không còn làm Ngoại trưởng Hoa Kỳ, ông Bill Clinton đi diễn thuyết 542 lần, kiếm được 104,9 triệu USD (2.204,8 tỷ VNĐ). Như vậy, bình quân mỗi năm ông kiếm được gần 9 triệu USD nhờ tài diễn thuyết.
Đây là tốc độ kiếm tiền khủng khiếp, nếu so với tổng mức lương Tổng thống ông nhận được suốt nhiệm kỳ 4 năm chỉ có 800.000USD. Các ngân hàng ở Phố Wall, các công ty dịch vụ tài chính đã thuê Clinton để diễn thuyết ít nhất 102 lần và trả ông tổng cộng 19,6 triệu USD.
Nổi bật trong đó là 2 đại gia ngân hàng Citigroup và Goldman Sachs. Năm 2004, ông Clinton mang về nhà 250.000USD từ một chuyến diễn thuyết cho Citigroup ở Paris. Goldman Sachs trả ông 125.000USD cho một bài giảng ở New York, sau đó còn mời ông nói chuyện tại một loạt sự kiện như ở South Carolina (125.000USD); Paris (250.000USD); Georgia (150.000USD). Năm kế tiếp, Citigroup Venture Capital mời ông diễn thuyết với giá 150.000USD… Mặc dù hơn 1/2 số lần diễn thuyết là ở Hoa Kỳ, nhưng hơn nửa thu nhập từ diễn thuyết của ông (khoảng 56,3 triệu USD) là từ nước ngoài, như Trung Quốc, Nhật Bản, Canada và Anh.
Ngoài tiền kiếm được từ các buổi diễn thuyết, việc phát hành sách trong năm đầu tiên sau khi rời Nhà Trắng cũng mang lại cho ông Clinton thêm 10 triệu USD nữa. Nhưng 2012 mới là năm đắc show nhất, khi ông kiếm được 16,3 triệu USD với 72 bài diễn thuyết.
Chỉ tính riêng 1 tuần lễ trong tháng 5, ông Clinton đã thu về 1,4 triệu USD nhờ các buổi nói chuyện với các nhà quản trị doanh nghiệp ở Thụy Sĩ và Đan Mạch, các lãnh đạo chính trị và kinh tế ở Áo…
Bài diễn thuyết có giá cao nhất của ông là năm 2013 cho Tập đoàn Ericsson với thù lao 750.000USD. Kế đó là buổi nói chuyện trị giá 700.000USD cho một tòa soạn báo địa phương ở Lagos, Nigeria; 550.000USD cho bài phát biểu tại một diễn đàn kinh tế ở Thượng Hải, Trung Quốc.
Trong khi đó, bà Clinton cũng kiếm tiền tốt từ việc diễn thuyết sau khi rời chức Ngoại trưởng Hoa Kỳ. Người ta ước tính bà có thể kiếm bình quân 200.000USD cho mỗi bài diễn thuyết.
Vẫn tranh cãi
Việc kiếm tiền của ông Clinton giúp gia đình thoát nợ và trở nên giàu có, nhưng nó cũng mang lại cho ông không ít tai tiếng, đặc biệt có thể ảnh hưởng đến bà Clinton nếu bà muốn tranh cử chức Tổng thống vào năm tới.
Đảng Dân chủ chỉ trích ông đã ủng hộ phe Cộng hòa vì nhận lời diễn thuyết cho Ngân hàng TD Bank tới 10 lần, với thù lao tổng cộng 1,8 triệu USD.
Ông bị mang tiếng vì TD Bank có liên hệ với Công ty Mua bán chứng khoán TD Ameritrade, một công ty lớn do ông Joe Ricketts sáng lập, vốn là người bảo trợ tài chính nổi tiếng cho đảng Cộng hòa và những ứng cử viên có lập trường bảo thủ. Ông cũng bị chỉ trích đã lợi dụng vị thế Ngoại trưởng của bà Clinton khi bà đương chức để "bắt mối" diễn thuyết.
Thí dụ, khi Ngoại trưởng Hillary Clinton gọi Tổng thống Ai Cập Hosni Mubarak và gia đình ông là "bạn bè" của gia đình mình, 1 năm sau ông Clinton nhận được hợp đồng nói chuyện trị giá 250.000USD với Phòng Thương mại Hoa Kỳ ở Ai Cập, vốn có quan hệ mật thiết với chế độ Mubarak.
Khi Hillary Clinton vật lộn với các vấn đề chính sách đối ngoại ở Pakistan, Thổ Nhĩ Kỳ và Trung Đông, Bill Clinton đã mang về 175.000USD từ Viện Trung Đông, một tổ chức cố vấn hoạt động trong các khu vực đó. Năm 2012, bà Clinton quay một video chúc mừng độc lập của Kuwait, vài tháng sau ông được trả 175.000USD bài diễn thuyết cho Kuwait America Foundation.
Quỹ từ thiện Clinton Foundation của gia đình Clinton mới đây thừa nhận việc nhận một khoản đóng góp từ chính phủ Algeria năm 2010 là không phù hợp với hướng dẫn của nhà nước, nhưng ông Clinton biện hộ rằng việc nhận tiền đó "tốt nhiều hơn hại".
Ông nói: "Những đóng góp đó đã giúp ngân sách cho các dự án từ thiện toàn cầu. Các Tiểu vương quốc Ả rập thống nhất đã cho chúng ta tiền. Chúng ta đồng ý với tất cả mọi thứ họ làm? Không. Nhưng họ đang giúp đỡ chúng ta chiến đấu với ISIS và họ xây dựng một trường đại học lớn mở cửa cho mọi người trên toàn thế giới. Tôi tin rằng chúng tôi đã làm rất nhiều điều tốt hơn là có hại".
Việc nhận tiền đóng góp từ nước ngoài trở thành nhạy cảm, vì bà Hillary Clinton là ứng viên hàng đầu của đảng Dân chủ cho cuộc chạy đua vào chiếc ghế Tổng thống năm 2016, dự kiến bà sẽ công bố tham gia ứng cử vào tháng tới. Các đảng viên Cộng hòa đặt vấn đề với tư cách là một tổng thống tiềm năng của Hoa Kỳ, việc bà Clinton nhận tiền đóng góp từ nước ngoài liệu có ảnh hưởng đến các chính sách của bà sau này hay không.
Đảng Dân chủ bênh vực nhà Clinton, cho biết quỹ của Clinton đã đóng tất cả mục quyên góp trên website của họ. Quỹ Clinton Foundation được Bill Clinton thành lập sau khi rời Nhà Trắng năm 2001, đến nay đã huy động được hơn 2 tỷ USD để cấp ngân sách cho nhiều dự án từ thiện, từ y tế, phát triển kinh tế đến cổ súy đạo đức, mang lại sân chơi bình đẳng giới…
Trong đó, nhiều dự án mang tầm quốc tế như tái thiết Haiti sau thảm họa động đất năm 2010, cung cấp phác đồ điều trị giá rẻ cho bệnh nhân HIV/AIDS…