5 bài học 'xương máu' của Alibaba mà các start-up không nên bỏ qua

5 bài học 'xương máu' của Alibaba mà các start-up không nên bỏ qua

(NDH) Alibaba's World (Tạm dịch: Thế giới Alibaba) là một cuốn sách được viết bởi Porter Erisman, một nhân viên cũ của Alibaba. Trong đó, có rất nhiều các bài học hay mà các start-up có thể áp dụng cho doanh nghiệp của mình.

1. Không lùi bước trước thất bại

Mọi người đều biết về Alibaba, tập đoàn thương mai điện tử rất thành công do Jack Ma sáng lập. Nhưng không nhiều người biết về ChinaPages - một dự án khởi nghiệp của Jack Ma đã thất bại trước khi ông có ý tưởng về Alibaba. Và hiện nay mọi người cũng chẳng còn nhớ đến việc Alibaba đã không thành công khi thâm nhập vào thị trường tìm kiếm.

Vấn đề là những con người vĩ đại và thậm chí là những công ty vĩ đại đôi khi vẫn thất bại. Jack Ma đã thành công trong rất nhiều việc những cũng đã thất bại rất nhiều. Bạn có biết rằng Ma đã thi trượt đại học 2 lần? Trong hành trình khởi nghiệp của mình, có thể bạn sẽ gặp thất bại. Nhưng nếu bạn muốn thành công trong tương lai, bạn phải tin rằng giấc mơ của bạn có thể thành hiện thực, giống như cách Jack Ma đã làm.

2. Chuẩn bị cho mùa đông khi vẫn còn là mùa hè

Ở thời điểm năm 2000, Alibaba không cần tiền vì công ty đã tiến hành một đợt huy động vốn và cổ phiếu Internet đang ở mức cao. Nhưng nhà sáng lập Jack Ma vẫn quyết định tiến hành thêm một vòng huy động vốn nữa từ Softbank, để đảm bảo an toàn cho công ty của mình. Chỉ một vài tháng sau đó, bong bóng internet vỡ tung và nguồn vốn của các start-up cạn kiệt. Nếu Jack Ma không huy động vốn trước khi ông cần, Alibaba đã có thể không còn sống sót trong giai đoạn khó khăn đó.

Tất nhiên, việc khuyên các start-up nên nhận bất kỳ khoản đầu tư nào lại là điều mù quáng. Nhưng nếu bạn muốn công ty của mình an toàn, hãy chuẩn bị cho tương lai với giả định rằng thị trường có thể thay đổi.

3. Biến điểm mạnh của đối thủ thành điểm yếu

Khi Alibaba và Taobao bắt đầu 'cuộc chiến' với eBay, rất khó để một công ty Trung Quốc có thể cạnh tranh với eBay về chi phí marketing. Thế nhưng bằng cách đưa eBay vào cuộc chiến truyền thông, Alibaba đã sử dụng các nguồn lực của eBay để tự quảng cáo miễn phí cho mình. Mỗi lần eBay nói về việc làm thế nào nó đánh bại Alibaba và Taobao thì mức độ nhận diện thương hiệu của Alibaba lại tăng lên.

Tất nhiên, để làm được điều này, bạn cũng phải chắc chắn rằng sản phẩm của mình tốt hơn của đối thủ. Sự nhận biết thương hiệu sẽ không có giá trị nếu như sản phẩm của bạn không đủ sức cạnh tranh. Nếu có một đối thủ mạnh hơn nói về bạn - kể cả họ đang cố giải thích rằng họ sẽ đánh bại bạn - bạn có thể tận dụng chính việc quảng cáo và tiếp thị của đối thủ để đem lại lợi ích cho mình.

4. Xây dựng một tập thể, không phải một danh sách các hồ sơ xin việc ấn tượng

Jack Ma rất hay nói rằng những người xây dựng Alibaba không phải những người thông minh. Ông ấy đang 'nửa đùa, nửa thật', nhưng những gì Ma nói cũng có một phần nào đó đúng. Jack Ma là một giáo viên tiếng Anh và chẳng có điều gì khiến người khác nghĩ rằng ông ấy có thể trở thành một CEO công nghệ giỏi. Nhiều trong số những người đồng sáng lập cũng có xuất phát điểm tương tự.

Ban đầu, Ma đã phạm phải sai lầm khi tuyển dụng hàng loạt các nhà quản lý với hồ sơ đẹp và tốt nghiệp từ các trường Ivy League (hệ thống 8 trường đại học hàng đầu của Mỹ). Trên giấy tờ, những người này quả thật quá tuyệt vời nhưng không phải ai trong số họ cũng làm việc tốt. Khi họ bị sa thải và Alibaba trở lại tay của đội ngũ sáng lập, mọi hoạt động trở nên trơn tru hơn cho dù họ không phải những người hoàn hảo khi nhìn vào CV.

Khi tuyển dụng nhân sự cho start-up, hãy nhớ rằng tiêu chuẩn quan trọng nhất là phù hợp với văn hóa công ty của bạn. Tuyển dụng những người có năng lực cũng rất quan trọng. Tuy nhiên một nhóm gồm những người tốt nghiệp từ các trường cao đẳng và đại học bình thường đôi khi lại hoàn thành công việc xuất sắc hơn một tập thể toàn những cựu sinh viên trường Ivy.

5. Chia sẻ tài sản

Giống như các start-up khác, Alibaba bắt đầu từ quy mô nhỏ. Nhưng tại thời điểm công ty sẵn sàng IPO vào năm 2007, Alibaba đã thuê hẳn một đấu trường chỉ để chứa đủ tất cả các nhân viên của mình trong một căn phòng. Jack Ma rất hào phóng với nhân viên vì ông biết rằng trong dài hạn, nếu họ sở hữu cổ phần của công ty thì họ sẽ làm việc chăm chỉ hơn. Và khi mọi người đều cố gắng làm việc, công ty sẽ thành công và phát triển hơn. Cuối cùng, việc chia cổ phần cho nhân viên không khiến Jack Ma nghèo đi mà trở nên giàu có thêm.

Là nhân viên của một start-up đôi khi buộc người lao động phải chấp nhận làm việc nhiều giờ với mức lương trung bình thấp. Vì vậy, việc tặng cổ phiếu cho nhân viên - giúp họ trở thành những người sở hữu công ty - có thể là một cách hay để giữ chân nhân tài và thúc đẩy họ cố gắng trong những giai đoạn khó khăn.