Là một trong những DN thực hiện chương trình bình ổn giá, sở hữu hệ thống hơn 12 siêu thị tại các vùng ngoại thành Hà Nội, Công ty TNHH Một thành viên Lan Chi có vai trò lớn trong cung ứng hàng, bình ổn giá cả cho người tiêu dùng ven đô. Tuy nhiên, việc tiếp cận vốn vay ưu đãi để thực hiện chương trình bình ổn giá của DN này gặp không ít khó khăn.
Yêu cầu cao, lãi suất cao
Theo ông Phạm Minh Tuấn, Phó Giám đốc Công ty Lan Chi, mặc dù thành phố đã có chủ trương từ giữa năm, song đến nay DN vẫn chưa tiếp cận được vốn vay.
Nguyên nhân là do mặc dù đã có cơ chế, chính sách về kết nối giữa các ngân hàng với DN bình ổn, song những yêu cầu mà ngân hàng đặt ra quá khắt khe, nên DN không thể tiếp cận được nguồn vốn với lãi suất giá rẻ.
Hiện, DN này đang gửi hồ sơ vay vốn lên Ngân hàng NN&PTNT và Ngân hàng Quân đội, song đều bị yêu cầu về tài sản thế chấp và mức lãi suất cho vay vẫn ở mức 7,5% đến 9,5%/năm.
"Từ tháng 6, DN đã họp triển khai chương trình bình ổn giá. DN mừng vì có ngân hàng tham gia vào cùng, song đến nay, ngoài vốn ưu đãi mà Thành phố cấp cho DN để thực hiện chương trình từ gói hỗ trợ là 276 tỷ đồng với lãi suất 0%, thì việc tiếp cận vốn vay ngân hàng đến nay DN vẫn… bế tắc." ông Tuấn than phiền.
Ông Tuấn cũng cho biết: "Chúng tôi vẫn chưa thể vay được nguồn vốn với mức lãi suất hợp lý. Nói là vay cho chương trình bình ổn giá nhưng lãi suất họ đưa ra vẫn giống như cho vay lãi suất thương mại, như ngân hàng Quân đội là 7,5% và ngân hàng Nông nghiệp là 9,5%. Chưa kể, ngân hàng đặt ra yêu cầu như phải có tài sản đảm bảo, tài sản thế chấp là đất đai, nhưng chúng tôi đã sử dụng hết để vay vốn kinh doanh nên rất khó".
Một số DN thực hiện chương trình bình ổn giá tại Hà Nội cũng bày tỏ băn khoăn, khi những yêu cầu quá khắt khe của ngân hàng đang khiến cho DN không thể tiếp cận được nguồn vốn giá rẻ.
Việc cho vay chương trình bình ổn giá hoàn toàn phụ thuộc vào thỏa thuận tín dụng giữa ngân hàng với DN
Bà Vũ Thị Hậu, Phó Tổng Giám đốc Công ty CP Nhất Nam (quản lý hệ thống siêu thị Fivimart), cho biết hiện thời hạn cho vay kinh doanh hàng tiêu dùng thiết yếu của các ngân hàng chỉ từ 3 - 4 tháng, trong khi yêu cầu của công tác bình ổn giá thường kéo dài khoảng 10 tháng. Việc vay vốn với thời hạn ngắn khiến DN không đảm bảo được hoạt động.
Còn theo ông Nguyễn Tiến Vượng, Phó Tổng Giám đốc Tổng Công ty Thương mại Hà Nội, đa số các DN có nhu cầu vay vốn trung và dài hạn với mức lãi suất ưu đãi, trong khi ngân hàng chỉ dành ưu đãi cho các gói vay ngắn hạn, hoặc chỉ áp dụng lãi suất ưu đãi trong khoản thời gian từ 2 - 6 tháng cho các khoản vay trung và dài hạn.
Thiếu cơ chế cụ thể
Trong khi các DN đang cần vốn để mở rộng hoạt động bình ổn giá, tăng nguồn hàng dự trữ, song việc tiếp cận vốn lại rất khó khăn, thì theo ông Trần Quốc Hùng, Phó Giám đốc Ngân hàng Nhà nước (NHNN) Chi nhánh Tp.Hà Nội, mặc dù đã "kêu gọi" nhiều, nhưng DN nói là chưa có nhu cầu với nguồn vốn.
Được biết, ngay từ quý III, quý IV/2014, NHNN đã chỉ đạo các ngân hàng và mời các DN thực hiện chương trình bình ổn tham gia, song hiện mới chỉ có một vài DN tiếp cận được như Tổng Công ty Thương mại Hà Nội.
"Dù đã kêu gọi nhiều nhưng các DN nói là chưa có nhu cầu với nguồn vốn vay, nên thời gian tới sẽ tiếp tục chỉ đạo, đề nghị các sở ngành cùng DN, giao lưu trao đổi thông tin lẫn nhau để khơi thông dòng vốn", ông Hùng nói.
Theo các DN, nút thắt lớn nhất hiện nay là vấn đề tài sản bảo đảm, khi hầu hết các ngân hàng cho vay đều là các ngân hàng thương mại, nên luôn yêu cầu phải có tài sản thế chấp.
Còn với phương án cho vay tín chấp, ông Hùng cho biết mặc dù các ngân hàng đã sẵn sàng cho vay theo hình thức này, song lại đặt ra những điều kiện ràng buộc như quản lý dòng tiền, DN phải mở tài khoản tại ngân hàng, hoặc phải có thời gian giao dịch từ 1 - 3 năm tại ngân hàng để kiểm soát dòng tiền.
Tuy nhiên, hầu hết các DN cho rằng hiện đều đang có hợp đồng tín dụng với một vài ngân hàng nhất định, nên rất khó để mở tài khoản mới với thời gian giao theo yêu cầu như trên.
Hiện, một số DN như hệ thống siêu thị Lan Chi đề xuất thế chấp bằng kho hàng để được vay vốn song đều bị ngân hàng tự chối.
Kết nối ngân hàng và DN để giúp các DN bình ổn vay vốn ưu đãi thực hiện chương trình bình ổn giá là 1 trong 3 hình thức được Sở Công Thương Tp.Hà Nội triển khai trong năm 2014 - 2015, bên cạnh việc tạm ứng vốn với lãi suất 0% trong gói hỗ trợ 276 tỷ đồng và hình thức kêu gọi DN tham gia không tạm ứng vốn.
Tuy nhiên, chủ trương dù đã có song việc tiếp cận vốn của DN gặp không ít khó khăn, do các chính sách mới chỉ đưa ra mang tính "khuyến khích", chứ chưa có những cơ chế cụ thể yêu cầu DN hay ngân hàng thực hiện.
Ông Tuấn chỉ ra nghịch lý là mục tiêu thành phố là làm công tác xã hội qua hoạt động bình ổn giá, còn các ngân hàng thương mại phải bảo đảm hoạt động kinh doanh, nên dù chủ trương kết nối đã có, DN cũng không thể dễ dàng để tiếp cận vốn với mức lãi suất hợp lý.
Do đó, nhiều DN cho rằng cần có phải có những quy định cụ thể về lãi suất, vốn hỗ trợ, cơ chế thế chấp… chứ nếu chỉ nói chung chung "cứ gặp nhau" thì sẽ không bao giờ DN "với" được "tới" nguồn vốn vay của DN.
| Ông Cáp Quang Dương Phó Vụ trưởng Vụ tín dụng các ngành kinh tế (NHNN) Một điểm khó là chính sách hiện chưa có ưu đãi cho khu vực thương mại dịch vụ, nếu ưu đãi thì không thể dàn trải trên diện rộng, chỉ với ngành thiết yếu, cần thiết. Do đó, việc cho vay chương trình bình ổn giá này hoàn toàn phụ thuộc vào quyền thỏa thuận tín dụng giữa ngân hàng với DN, như yêu cầu ngân hàng đặt ra là cho vay với điều kiện kiểm soát dòng tiền. Trường hợp tài sản thế chấp sử dụng hết, nên thống nhất với tổ chức tín dụng, đề nghị các tổ chức sẵn sàng tham gia cơ cấu lại nợ, tháo gỡ khó khăn với những DN sản xuất kinh doanh có hiệu quả, có phương án tốt để tiếp cận được vốn. |
