Động thái điều chỉnh tỷ giá tăng 1% của NHNN đã nhận được nhiều quan tâm, không chỉ từ NĐT trong nước mà cả nước ngoài. Để nắm rõ hơn về nhận định của khối ngoại đối với điều hành chính sách tỷ giá, phóng viên TBNH đã có cuộc trao đổi với ông Ngô Đăng Khoa, Giám đốc kinh doanh trái phiếu và ngoại hối, HSBC Việt Nam.
Ông đánh giá thế nào về động thái điều chỉnh tỷ giá tăng thêm 1% của NHNN ngay những ngày đầu năm 2015?
Sau một thời gian dài ổn định, trước những chuyển biến của kinh tế thế giới và kết quả tích cực của năm 2014 trong nước, NHNN có thể nhận ra đây là thời điểm thích hợp để điều chỉnh tỷ giá ở mức hợp lý hơn, tương ứng với những thay đổi của kinh tế. Và, thị trường giao dịch ở mức phù hợp với cung - cầu thực tế. Việc thay đổi tỷ giá giúp VND bắt kịp với các loại tiền tệ khác ở những thị trường mới nổi. Thực tế, kể từ đầu quý IV/2014, VND tiếp tục vận hành tốt hơn so với đa số các tiền tệ khác của châu Á.
Có những ý kiến cho rằng, việc tăng tỷ giá USD/VND sẽ khiến cho mức nợ nước ngoài của Việt Nam tăng lên. Song, chúng ta cần lưu ý các khoản nợ nước ngoài của Chính phủ thường có thời hạn dài. Do đó, ảnh hưởng sẽ được chia đều lên từng năm. Tác động gần nhất với việc điều chỉnh hiện tại mà chúng ta có thể thấy là việc trả gốc và lãi cho năm 2015 và khả năng tiếp tục điều chỉnh 1% nữa trong năm. Tôi cho rằng, điều quan trọng là làm sao sử dụng vốn vay một cách hiệu quả nhất để có thể đảm bảo lợi nhuận và lợi ích thu về từ những khoản vay phải lớn hơn chi phí khoản vay, trong đó có chi phí điều chỉnh tỷ giá.
Theo ông, năm 2015 tỷ giá có nhiều áp lực hay không và liệu NHNN có đạt mục tiêu điều chỉnh tỷ giá không quá 2%?
Có thể nói năm 2014, NHNN đã bám sát diễn biến thị trường và can thiệp khi cần thiết. Nhờ đó, thị trường tiền tệ được vận hành ổn định, thông suốt, thanh khoản thị trường đủ với xu hướng lãi suất giảm dần theo thời gian, góp phần giảm chi phí tài chính của DN. Mặc dù đã đạt được những kết quả tích cực, song điều hành chính sách tiền tệ năm 2015 sẽ đối mặt với nhiều thách thức.
Những biến động của kinh tế thế giới, đặc biệt là sự sụt giảm mạnh mẽ của giá dầu thô, giá đồng rúp Nga giảm mạnh và khả năng Fed tăng lãi suất... có thể tác động bất lợi, tạo ra những áp lực đối với công tác quản lý ngoại hối và tỷ giá. Kinh tế trong nước đã có những tín hiệu tích cực, song chưa có đà tăng mạnh mẽ; nhu cầu yếu dẫn tới sức mua yếu, lạm phát tuy được kiểm soát ở mức thấp nhưng luôn tiềm ẩn nguy cơ tăng cao trở lại.
Tăng trưởng tín dụng năm 2014 đạt mục tiêu đặt ra, song vẫn còn chưa thông suốt, thể hiện ở việc một số khu vực DN chưa thể tiếp cận vốn khi cần. Nợ xấu và sở hữu chéo vẫn tiếp tục là rào cản trong quá trình tái cơ cấu hệ thống NH... Những vấn đề này sẽ là thách thức đối với công tác điều hành chính sách tiền tệ trong năm 2015 của NHNN.
Mặc dù vậy, tôi cho rằng, mục tiêu giữ ổn định tỷ giá với biên độ điều chỉnh 2% hoàn toàn khả thi. Nếu chúng ta nhìn lại năm 2014 thì cán cân thanh toán của Việt Nam đạt thặng dư khoảng 11 tỷ USD, trong đó bao gồm những yếu tố rất tích cực, như dòng vốn FDI, FII, kiều hối đạt 10-12 tỷ USD. Với nền kinh tế đi dần vào ổn định và ngày càng tích cực, thì những yếu tố hỗ trợ tỷ giá trong năm 2014 sẽ tiếp tục được phát huy trong năm 2015.
Theo dự báo gần nhất thì cán cân thanh toán của Việt Nam trong năm 2015 có thể thặng dư vào khoảng 8-9 tỷ USD. Nên nhìn chung xét về mặt cung - cầu thì tôi nghĩ không có việc gì phải lo ngại. Nhưng NHNN lưu ý có thể thị trường xảy ra những biến động nhất thời hoặc do nhu cầu đột biến để có những biện pháp và chính sách hợp lý,can thiệp kịp thời giúp thị trường ổn định.
Ông có khuyến nghị gì đối với công tác điều hành tỷ giá và chính sách tiền tệ của NHNN?
Theo tôi, trong năm 2015, NHNN cần tiếp tục bám sát các mục tiêu về điều hành chính sách tiền tệ theo đuổi kiểm soát lạm phát mục tiêu đã đặt ra. Đồng thời, phối hợp chặt chẽ với chính sách tài khóa, ổn định tiền tệ và hệ thống các TCTD, góp phần tăng ổn định kinh tế vĩ mô và hỗ trợ cho tăng trưởng kinh tế, bảo đảm thanh khoản của các TCTD.
Ðể đạt được mục tiêu này, việc điều hành chính sách tiền tệ cần tiếp tục linh hoạt và chủ động. Các công cụ chính sách tiền tệ như điều hành lãi suất, tỷ giá phù hợp với diễn biến kinh tế vĩ mô, tiền tệ để điều tiết lãi suất thị trường ở mức hợp lý, góp phần ổn định thị trường tiền tệ, bảo đảm ổn định giá trị đồng Việt Nam và tăng dự trữ ngoại hối Nhà nước khi có điều kiện. Bên cạnh đó, NHNN trong quá trình điều hành cần bám sát diễn biến của thị trường để có giải pháp điều hành phù hợp.
Xin cảm ơn ông!