Trong phiên họp chính sách ngày thứ Tư, Cục Dự trữ Liên bang Mỹ (Fed) đã quyết định tăng lãi suất chủ chốt thêm 0,25 điểm phần trăm lên mức 0,25-0,5% – khớp với dự đoán của nhiều người.
Đây là lần tăng lãi suất đầu tiên kể từ năm 2006 sau khi Fed giữ lãi suất liên bang gần mức 0% kể từ cuộc khủng hoảng tài chính năm 2008 khi cơ quan này tìm cách thúc đẩy hoạt động cho vay đối với người tiêu dùng và doanh nghiệp và hỗ trợ tăng trưởng kinh tế.
Đồng thời, Fed bật tín hiệu sẽ tăng lãi suất từ từ một cách đều đặn trong vài năm tới.
"Đà phục hồi kinh tế rõ ràng đã đi được một chặng đường dài, dù nó vẫn chưa phục hồi hoàn toàn," Chủ tịch Fed Janet Yellen phát biểu tại một cuộc họp báo sau phiên họp kéo dài 2 ngày của Fed.
"Chúng tôi quyết định hành động vào thời điểm này bởi vì ... chúng tôi cảm thấy những điều kiện" của sự cải thiện hơn nữa trên thị trường lao động và tự tin rằng lạm phát sẽ tăng lên mức mục tiêu 2%/năm của Fed.
Bà Yellen cho rằng nếu phải chờ lâu hơn nữa để tăng lãi suất, lúc đó Fed có thể sẽ phải thắt chặt chính sách một cách tương đối đột ngột để ngăn chặn nền kinh tế khỏi phát triển quá nóng và theo đó là lạm phát tăng nhanh.
Trong thông báo sau cuộc họp, các quan chức Fed nói rằng chính sách lãi suất của Mỹ "vẫn rất lỏng" và họ kỳ vọng nền kinh tế sẽ chấp nhận được việc “chỉ tăng lãi suất dần dần" trong vài năm tới.
Do lạm phát vẫn thấp hơn nhiều so với mục tiêu của Fed, các nhà hoạch định chính sách nói rằng họ sẽ cẩn thận giám sát tiến độ thực tế của mục tiêu lạm phát. Trước đây, họ chỉ đơn giản nói rằng họ tự tưởng lạm phát sẽ tăng tốc.
Tuy nhiên, bà Yellen không nói lạm phát cần phải tăng tốc trước khi Fed tăng lãi suất lần kế tiếp và cho biết việc tăng lãi suất trong tương lai cũng sẽ còn tùy thuộc vào số liệu kinh tế, chứ không có khung thời gian rõ ràng.
"Tôi sẽ không cung cấp một công thức đơn giản nào đó cho những gì chúng tôi cần phải thấy để tăng lãi suất những lần tới," bà nói.
Theo dự đoán của một số chuyên gia kinh tế, Fed có thể sẽ không tăng lãi suất thêm một lần nữa trước tháng 6/2016, vì việc giá dầu giảm sẽ tiếp tục kìm hãm lạm phát trong năm tới.
Dù có những bất đồng quan điểm gần đây, nhưng trong cuộc họp này, quyết định của Fed có sự đồng thuận tuyệt đối từ các quan chức. Tuy nhiên, mức dự báo bình quân về lãi suất của họ cho những năm tới thấp hơn so với dự kiến trước đó.
Các nhà hoạch định chính sách của Fed dự báo lãi suất sẽ tăng lên 1,4% vào cuối năm 2016 và lên 2,4% vào cuối năm 2017. Họ nhấn mạnh rằng điều đó có thể thay đổi nếu lạm phát tăng bất thường. Như vậy, lãi suất dự kiến sẽ vẫn ở mức rất thấp trong vài năm tới.
Vào cuối năm 2018, lãi suất liên bang được dự kiến sẽ vẫn thấp hơn mức trung bình dài hạn là 3,5%.
Việc tăng lãi suất ngày 16/12, cùng với những đợt tăng lãi suất tiếp theo trong một vài năm tới, khả năng sẽ gây tác động lan tỏa ra khắp nền kinh tế, làm tăng nhẹ lãi suất đối với tất cả mọi thứ, từ các khoản cho vay thế chấp bất động sản và đến các khoản cho vay đối với sinh viên, đến trái phiếu doanh nghiệp và các khoản tiết kiệm ở ngân hàng.
Mục tiêu của Fed là duy trì hoạt động kinh tế và ngăn chặn lạm phát khỏi tăng quá nóng khi tỷ lệ thất nghiệp đã về gần mức bình thường là 5%.
Fed vẫn giữ nguyên dự báo tăng trưởng kinh tế của Mỹ năm nay ở mức 2,1%, nhưng nâng nhẹ dự báo cho năm 2016 lên 2,4%. Các nhà hoạch định chính sách của Fed cũng dự báo tỷ lệ thất nghiệp của Mỹ sẽ giảm xuống 4,7% vào cuối năm 2016, thấp hơn so với dự báo trước đó của họ vàvà giảm mạnh so với mức 10% ghi nhận năm 2009.
Tuy nhiên, các quan chức Fed cũng hạ dự báo lạm phát nhẹ cho năm tới xuống mức 1,6%.
"Điều đầu tiên mà người dân Mỹ nên nhận ra đó là quyết định của Fed hôm nay phản ánh niềm tin của chúng ta vào nền kinh tế," bà Yellen nói trong cuộc họp báo.
Trước cuộc họp hồi tháng 9, cũng có nhiều đồn đoán về khả năng tăng lãi suất của Fed, nhưng những bất ổn của nền kinh tế toàn cầu lúc đó, cộng với việc đồng USD mạnh lên và thị trường tài chính xáo trộn, đã khiến tổ chức này phải hoãn thắt chặt chính sách.
Fed cho rằng những yếu tố này giờ đây đã giảm, và kể từ tháng 10 tâm lý đã cải thiện, thị trường chứng khoán tăng, tăng trưởng của Mỹ đã hồi phục trong tháng 10 và tháng 11, những vấn đề kinh tế của Trung Quốc không lan sang các nước mới nổi khác nữa.
Việc tăng lãi suất này cũng đánh dấu sự phục hồi của nền kinh tế sau đợt Suy thoái 2007-2009. Vào mùa thu năm 2014, Fed cũng đã quyết định chấm dứt chương trình nới lỏng định lượng mà theo đó Fed đã bơm khoảng 4 nghìn tỷ USD vào nền kinh tế thông qua việc mua trái phiếu.
Tăng lãi suất là động thái mạnh mẽ nhất của Fed và là quyết định rủi ro nhất dưới thời bà Janet Yellen kể từ khi bà lên làm Chủ tịch năm 2014.
Tất cả các quốc gia phát triển khác mà đã tăng lãi suất sau cuộc khủng hoảng tài chính đều buộc phải giảm trở lại do điều kiện kinh tế cho thấy không đủ sức để chịu được mức lãi suất cao hơn.
Thị trường chứng khoán tăng điểm sau quyết định của Fed, với chỉ số công nghiệp Dow Jones tăng 1,3%, còn chỉ số S&P 500 tăng 1,5%.
Xem thêm:
