Trong khi, tín dụng 8 tháng đầu năm mới tăng trưởng gần 6% và khả năng khó đạt mục tiêu 12-14%. Vì vậy, Ngân hàng Nhà nước (NHNN) mới đây đã có văn bản số 5342/NHNN/TTGSNH gửi các ngân hàng thương mại (NHTM) yêu cầu đẩy mạnh việc cho vay vốn ra thị trường, nhất là cho vay tín chấp.
NHNN yêu cầu các NHTM xây dựng quy trình thu thập, khai thác thông tin để đánh giá tín nhiệm khách hàng từ Trung tâm thông tin tín dụng quốc gia Việt Nam, các tổ chức xếp hạng tín nhiệm doanh nghiệp cũng như hệ thống xếp hạng nội bộ để làm cơ sở xem xét cho vay tín chấp đối với doanh nghiệp.
Tuy nhiên, vốn cho vay tín chấp chỉ dành cho những doanh nghiệp có dự án kinh doanh tốt, nhưng thiếu tài sản đảm bảo để thế chấp vay vốn mở rộng sản xuất, kinh doanh.
Để không làm mất lòng NHNN, các NHTM đều gióng tiếng sẽ quyết liệt thực hiện chủ trương nhưng trên thực tế các NHTM chưa thực thi quyết liệt.
Chính một lãnh đạo trong ngành cho rằng, tình hình kinh tế khó khăn, ảnh hưởng sức khỏe doanh nghiệp, nợ xấu tăng nên ngân hàng không thể ồ ạt cho vay mà không kiểm soát được chất lượng tín dụng cũng như không có tài sản đảm bảo. Do đó, ngân hàng cũng không dễ triển khai tín dụng tín chấp một cách ồ ạt mà phải có sự chọn lọc rất gắt gao, nhất là trước tình hình nợ xấu gia tăng.
Thực tế, ngân hàng đã triển khai cho vay tín chấp từ lâu, nhưng 3 năm trở lại đây, dường như tín dụng tín chấp thu hẹp khi nợ xấu tăng.
Ông Nguyễn Hoàng Minh, Phó giám đốc NHNN TP.HCM phát biểu rằng, hiện các NHTM trên địa bàn đang bắt đầu triển khai chủ trương xếp hạng tín nhiệm doanh nghiệp để tăng cho vay tín chấp, song cũng rất dè chừng và chưa có số liệu thống kê cụ thể. Bởi rủi ro trong cho vay tín chấp cao nên đòi hỏi trích dự phòng phải cao hơn.
Vì thế, buộc các ngân hàng sàng lọc kỹ khách hàng cho vay tín chấp và chỉ cấp tín dụng đối với doanh nghiệp tốt, dự án sản xuất, kinh doanh khả thi cao.
Liên quan đến vấn đề cho vay tín chấp, thực tế tại một cuộc làm việc với doanh nghiệp tính mới đây, Thống đốc NHNN Nguyễn Văn Bình cho biết, NHNN đang xây dựng nghị định mới về cho vay tín dụng phát triển nông nghiệp nông thôn, Nghị định 41 ra đời năm 2008 thì đến năm vừa rồi sơ kết 5 năm cho thấy, cơ chế này đã phát huy hiệu quả lớn với tổng dư nợ nông nghiệp tăng 2,5 lần.
Tuy nhiên, Nghị định cũng bộc lộ hạn chế bởi nó phù hợp nên cần chỉnh sửa. Rõ ràng, chính Thống đốc cũng phải hiểu rằng, ngoài chuyện khuyên ngân hàng cần phải chia sẻ với doanh nghiệp.
Thống đốc cũng nhìn nhận thẳng thắn, bản chất ngân hàng lấy tiền của người dân cho vay lại nên dù có muốn đồng hành với doanh nghiệp bao nhiêu đi chăng nữa ngân hàng cũng phải thẩm định chặt chẽ.
Do đó, câu chuyện đẩy mạnh cho vay tín chấp vẫn là một câu chuyện dài khi đưa vào áp dụng thực tế. Bản thân doanh nghiệp cũng không nên kỳ vọng quá nhiều vào chính sách này.
