Trong cuộc khảo sát toàn cầu của Bloomberg, có đến 3/4 các chuyên gia đầu tư, phân tích và nhà môi giới cho biết việc giá dầu giảm 55% kể từ tháng 6/2014 sẽ thúc đẩy tăng trưởng kinh tế trên toàn thế giới. Có đến 58% các chuyên gia nhận định đà tăng giá của đồng USD so với các đồng tiền khác như Euro và Yên Nhật sẽ đem lại nhiều lợi ích hơn là gây tổn thương cho thế giới.
Những nhận định tích cực trên về 2 xu hướng quan trọng trên giúp xoa dịu lo ngại về việc giá dầu giảm phản ánh sự suy giảm trong tăng trưởng kinh tế thế giới và bị làm trầm trọng hơn khi đồng USD tăng giá. Những lo ngại đó có thể sẽ là chủ đề của cuộc tranh luận tại cuộc họp thường niên của Diễn đàn Kinh tế Thế giới (WEF) diễn ra tuần tới tại Davos, Thụy Sĩ.
Chuyên gia Graham Davidson của National Australia Bank Ltd cho rằng tất cả các ngành công nghiệp đều tiêu thụ năng lượng và việc giá dầu giảm sẽ khiến những chi phí đầu vào chủ chốt giảm theo. Cũng tương tự như vậy, giá dầu giảm sẽ cải thiện lợi nhuận doanh nghiệp, cải thiện sức chi tiêu của người tiêu dùng và sẽ khuyến khích đầu tư sản xuất.
Củng cố quan điểm trên, 72% các chuyên gia trong cuộc khảo sát cho rằng giá dầu giảm là do nguồn cung tăng chứ không phải là do nhu cầu tiêu thụ giảm. Ngay cả khi giá dầu có năm giảm mạnh nhất tính kể từ năm 2008, Tổ chức Các nước Xuất khẩu Dầu mỏ (OPEC) vẫn từ chối cắt giảm sản lượng và Mỹ đang khai thác dầu mỏ với tốc độ nhanh nhất trong hơn 3 thập kỷ qua.
Cú huých từ giá năng lượng
Chi phí năng lượng giảm đã giải phóng tài chính cho người tiêu dùng và các doanh nghiệp để chi tiêu nhiều hơn cho các sản phẩm và dịch vụ khác. Chuyên gia kinh tế trưởng Nariman Behravesh của HIS Inc ước tính tăng trưởng kinh tế thế giới có thể tăng thêm tới 0,5 điểm phần trăm.
Chuyên gia Behravesh cũng nhận định rằng có rất nhiều lo ngại về việc giá dầu sụt giảm có thể gây tổn thương cho thị trường chứng khoán và gây lo sợ cho các nhà đầu tư, nhưng nếu xem xét dưới góc độ kinh tế vĩ mô thì việc giá dầu giảm chắc chắn là một nhân tố tích cực.
Tuy nhiên, những nhận định này không ngăn được một số nhà đầu tư tiếp tục lo ngại rằng việc giá dầu giảm mạnh phản ánh sự suy yếu của nền kinh tế thế giới và có thể làm tăng nguy cơ giảm phát tại khu vực Eurozone. Chỉ số chứng khoán thế giới MSCI World Index đã giảm 4% kể từ khi giá dầu giảm vào tháng 6/2014 do các nhà sản xuất năng lượng cắt giảm đầu tư. Doanh số bán lẻ của Mỹ giảm trong tháng 12/2014, cho thấy người tiêu dùng có thể đang tiết kiệm chi tiêu.
Dưới góc độ bi quan như vậy, 19% số người tham gia cuộc thăm dò ý kiến cho biết giá dầu giảm đang kìm hãm sự tăng trưởng kinh tế thế giới. Trong cuộc khảo sát, 1/3 các chuyên gia cho rằng ngành công nghiệp khai thác đá phiến của Mỹ sẽ phải giảm sản lượng khai thác và khiến OPEC tránh được việc giảm sản lượng mục tiêu khai thác trong năm nay. Tuy nhiên, khoảng 1/2 các chuyên gia khác lại cho rằng OPEC sẽ buộc phải cắt giảm sản lượng trước cuối năm 2015.
Dự đoán cho OPEC
Trong số những chuyên gia dự đoán OPEC sẽ cắt giảm sản lượng khai thác, 58% cho rằng nhiều khả năng điều này sẽ xảy ra trong nửa cuối năm 2015, thậm chí 34% chuyên gia dự đoán rằng điều này có thể xảy ra trước cuối tháng 6/2015.
Về đồng USD, phần lớn các chuyên gia nhận định việc đồng USD tăng giá sẽ hỗ trợ tăng trưởng kinh tế thế giới với luận điểm rằng đồng USD mạnh sẽ kiềm chế lạm phát tại Mỹ và thúc đẩy kinh tế tại Nhật Bản và Châu Âu do những khu vực này được hưởng lợi từ việc đồng nội tệ yếu hơn.
Theo số liệu của Bloomberg, việc Cục Dự trữ Liên bang Mỹ (FED) chuẩn bị tăng lãi suất trong năm nay và kinh tế Mỹ đang tăng tốc đã khiến đồng USD tăng so với cả 16 đồng tiền chính khác trên thế giới. Goldman Sachs Group Inc và ABN Amro Bank NV là 2 trong số những tổ chức dự đoán đồng USD sẽ tăng giá lên mức ngang với đồng Euro (1 USD/Euro ) vào cuối năm 2016.
Nhu cầu nhập khẩu
Chuyên gia chiến lược Robert Sinche của Amherst Pierpont Securities LLC cho rằng do nhu cầu tiêu dùng tại Mỹ tăng mạnh hơn so với hầu hết các thị trường trên thế giới nên việc đồng USD tăng giá sẽ thúc đẩy nhu cầu đối với hàng nhập khẩu và thúc đẩy tăng trưởng kinh tế đối với những quốc gia khác trên toàn cầu.
Cũng tương tự như trong trường hợp của giá dầu, không phải tất cả mọi người đều hoan nghênh việc đồng USD tăng giá. Trong cuộc khảo sát, 30% các chuyên gia nhận định việc tăng giá trên hầu như là một yếu tố tiêu cực. Ngân hàng Thanh toán Quốc tế cảnh báo rằng việc đồng USD tăng giá sẽ đe dọa đến các doanh nghiệp và quốc gia đang phát triển, vốn sẽ phải chi trả nhiều hơn cho các khoản vay và trái phiếu bằng đồng USD.
Chuyên gia Davidson của Ngân hàng Quốc gia Australia (NAB) nhận định việc đồng USD tăng sẽ gây khó khăn cho các thị trường mới nổi do những khoản nợ bằng đồng USD của họ.
