Nhiều cơ hội mới
Theo Hiệp hội da giày túi xách Việt Nam, tính đến hết tháng 10/2014, ngành giày dép đã xuất khẩu đạt 8,3 tỷ USD và mục tiêu 9,75 tỷ USD trong năm nay là rất khả thi.
Ông Matt Priest, đại diện Hiệp hội Bán lẻ Giày Hoa kỳ (FDRA) cho biết, Việt Nam đang nổi lên là một trong những nhà cung ứng giày dép lớn cho thị trường Hoa Kỳ với 10% thị phần và có khả năng đạt 12% vào năm 2018.
Bên cạnh đó, số lượng đơn đặt hàng chuyển từ Trung Quốc sang Việt Nam tăng trưởng nhanh chóng. Điển hình, Tập đoàn Wolverine Worldwide thay vì tập trung hầu hết vào Trung Quốc thì sẽ gia tăng mua hàng ở Việt Nam từ nay đến năm 2020. Hiện nay, các mặt hàng da giày của Việt Nam chiếm 14,7% nhu cầu mua hàng của Wolverine Worldwide.
"Với vị thế là một nước có bề dày về thời gian sản xuất, về kim ngạch xuất khẩu tăng trưởng nhanh cũng như hệ thống thị trường đã và đang được mở rộng tại nhiều nước trên thế giới, Việt Nam sẽ là một quốc gia "hút" các nhà đầu tư. Đây chính là cơ hội "vàng" để ngành da giày Việt Nam tăng tốc", ông Matt Priest khẳng định.
Cùng với nhu cầu gia tăng về giày dép của thị trường thế giới, Hiệp định Đối tác chiến lược xuyên Thái Bình Dương (TPP) sẽ giúp các doanh nghiệp (DN) ngành giày dép Việt Nam có thêm nhiều cơ hội tại thị trường các nước khi hầu hết các dòng sản phẩm giày dép sẽ được xóa bỏ mức thuế hiện tại từ 3,5-3,7% để hưởng ưu đãi các dòng sản phẩm da giày về mức gần bằng 0%.
Nâng cao giá trị xuất khẩu
Với rất nhiều cơ hội đang mở ra cũng như tốc độ tăng trưởng của ngành đang là những "bàn đạp" để ngành da giày phát triển. Tuy nhiên, bên cạnh việc tăng tổng kim ngạch xuất khẩu, mở rộng thị trường (phát triển theo bề rộng) thì việc tăng tỷ suất lợi nhuận cho ngành (phát triển theo chiều sâu), trong đó, làm thế nào để tăng giá trị gia tăng, giá trị xuất khẩu cho các sản phẩm da giày đang là mục tiêu chiến lược mà ngành da giày hướng tới.
Nguyên nhân cơ bản dẫn đến giá trị các sản phẩm da giày xuất khẩu chưa cao chính là tỷ lệ nội địa hóa nguồn nguyên liệu còn chưa đạt như mục tiêu đề ra của ngành như: Da tổng hợp 30%, vải 70%, đế giày 60%. Đặc biệt, có một số nguyên liệu để sản xuất những sản phẩm có giá trị xuất cao như giả da, da thuộc, các loại vải dệt, các phụ kiện cho sản xuất túi xách lại phải nhập khẩu tới gần 80% giá trị xuất khẩu.
Ngoài ra, để tăng giá trị cho những mặt hàng xuất khẩu thì việc liên kết với những thương hiệu nổi tiếng để đa dạng hóa các sản phẩm trong ngành là một hướng đi mới mà các DN trong nước cần nắm bắt.
Kinh nghiệm từ Thái Bình Shoes cho thấy, sau khi liên kết với Tập đoàn Coach (thương hiệu nổi tiếng tại Mỹ về túi xách) từ năm 2011với hợp đồng đầu tay là 20.000 túi xách trị giá 600 triệu USD đã đem đến giá trị gia công cao hơn 2-3 lần giá trị gia công giày mà Thái Bình Shoes đã làm từ trước. Bên cạnh đó, doanh thu tăng 40-50% so với gia công giày.
Nắm bắt được cơ hội này, Thái Bình Shoes đã mạnh dạn đầu tư xây dựng nhà máy mới trị giá 10 triệu USD với 3.000 công nhân và công nghệ hiện đại nhất để đáp ứng yêu cầu khắt khe về chất lượng và nhu cầu ngày càng tăng về số lượng của Coach.
Việc phát triển hoạt động phát triển mẫu (R&D) sẽ giúp nâng cao giá trị của sản phẩm. Với 7 nhà máy sản xuất giày với năng suất 17 triệu đôi giày/năm, từ chỗ gia công sản xuất giày xuất khẩu cho các hãng như DC, Skechers, Decathlon, Thái Bình Shoes đã chủ động phát triển mẫu để khách hàng lựa chọn thay vì sản xuất theo toàn bộ mẫu mã được cung cấp.
Cụ thể, hiện nay Skechers đã lựa chọn 2 mẫu giày của Thái Bình Shoes để sản xuất với số lượng 2,2 triệu đôi/năm và chiếm 40% sản lượng của Skechers tại Việt Nam.
Điều đó cho thấy nếu chỉ chạy theo tốc độ tăng trưởng hàng năm sẽ dẫn đến tình trạng các dòng sản phẩm "thấp cấp" chảy về Việt Nam. Vì vậy, cần phát triển ngành cả theo chiều rộng và chiều sâu. Theo đó, để có được những sản phẩm có giá trị cao các DN phải xây dựng chiến lược phát triển theo hướng nâng cấp quy mô, đầu tư trang bị máy móc thiết bị và nhân sự để sản xuất các dòng sản phẩm cao cấp từ đó góp phần nâng cao giá trị xuất khẩu.
