Croatia và Montenegro đang có kế hoạch xây dựng đường ống dẫn khí đốt trị giá 754 triệu USD dọc bờ biển và kết nối với Hệ thống Đường ống Khí đốt Adriatic (TAP). Dự kiến kế hoạch xây dựng TAP sẽ được hoàn thành vào năm 2020.
Bộ trưởng Kinh tế Croatia Ivan Vrdoljak và người đồng cấp Vladimir Kavaric của Montenegro cho biết tất cả các nước trong khu vực đều mong muốn kết nối với hệ thống TAP. Đây là một cơ hội cho Montenegro tăng thu nhập từ khí đốt trong tương lai.
Theo kế hoạch này, khí đốt sẽ được chuyển từ mỏ khí đốt Azeri (tại vùng biển Caspi thuộc Azerbaijan) sang Châu Âu. Năm 2013, dự án này (TAP) đã chiến thắng dự án Nabucco được hỗ trợ bởi Bulgaria, Romania, Hungary và trở thành hệ thống dẫn khí đốt duy nhất trong khu vực .
Dự án Nabucco
Công ty BP Ltc và một số nhà đầu tư khác đang phát triển giai đoạn thứ 2 của dự án khai thác khí đốt tại mỏ Shah Deniz (thuộc Azerbaijan). Trong đó, 28 tỷ USD sẽ được đầu tư nhằm đưa 16 tỷ mét khối (m3) khí đốt/năm đến Thổ Nhĩ Kỳ và Châu Âu.
Mỏ Azeri và Shah Deniz
Khai thác và vận chuyển khí đốt
Montenegro và Croatia đang thăm dò khí đốt và dầu mỏ tại vùng biển ngoài khơi. Chính phủ Croatia đã cấp phép cho các công ty như INA Industrija Nafte, Marathon Oil, OMV, Eni SpA và Medoilgas để thăm dò tại 10 địa điểm trong khu vực với thời hạn 5 năm.
Bên cạnh đó, Albania sẽ khai thác mỏ dầu khí trên bờ với những công ty như Bankers Petroleum Ltd và Petromanas Energy Inc.
Dự án TAP có chiều dài 800 km đi qua Thổ Nhĩ Kỳ, Hy Lạp, Albania và Italia.
Dự án TAP (màu vàng)
Bộ trưởng Vrdoljak phát biểu rằng dự án này được hỗ trợ bởi các nhà chính trị và các nhà hoạch định chính sách đang thảo luận chi phí cho việc quá cảnh khí đốt tại biên giới các nước. Ngoài ra, TAP vẫn cần tập hợp các nhà đầu tư để cung cấp tài chính cho dự án. Ông Vrdoljak cũng nói rằng Bosnia-Herzegovina đang có kế hoạch tham gia dự án trên với điểm nối tại cảng Ploce của Croatia.
TAP sẽ kết nối đường ống từ thị trấn Fier của Albania đến Montenegro và Croatia. Sau đó đường ống này sẽ kết nối với hệ thống ống dẫn khí đốt cũ tại Split và dẫn đến đảo KrK phía Bắc biển Adriatic.
Croatia sẽ xây dựng một cảng trung chuyển khí đốt hóa lỏng (LNG) tại đảo KrK và sẽ vận chuyển đến các nhà máy LNG của Ba Lan.
Dự án quan trọng
Theo Trợ Lý Bộ trưởng Ngoại giao Hoa Kỳ Amos Hochstein, các nước vùng Balkan là khu vực chiến lược quan trọng nhất cho an ninh năng lượng của Châu Âu.
Ông Hochstein phát biểu rằng việc phát triển tiềm năng khai thác dầu khí ngoài khơi, xây dựng các cảng LNG, kết nối đường ống giữa các quốc gia (bao gồm Hungary và Serbia) sẽ khiến thị trường khí đốt đa dạng và cạnh tranh hơn. Đây là nền tảng an ninh năng lượng của Châu Âu và Mỹ sẽ tiếp tục làm việc với tất cả các nước trong khu vực để thực hiện dự án này.