Sự khác biệt trên báo hiệu cho một xu thế mới ngày nay, đó là các chuyên gia phân tích năng lượng đang bất đồng quan điểm ở mức cao nhất trong 8 năm qua về tình hình giá dầu thế giới.
Các chuyên gia đã thất bại trong việc dự báo giá dầu giảm hơn 50% trong năm 2014 sau khi ngành khai thác dầu đá phiến bùng nổ mạnh nhất trong 3 thập kỷ qua. Bên cạnh đó, Tổ chức Các nước Xuất khẩu Dầu mỏ (OPEC) cũng từ bỏ vai trò điều chỉnh giá dầu nhằm giữ thị phần trên thị trường dầu mỏ.
Theo Societe Generale, nguyên nhân trên đã gây chia rẽ giữa các chuyên gia trong việc dự đoán giá dầu sẽ xuống bao nhiêu và trong thời gian bao lâu để đủ sức khiến ngành khai thác dầu tại Mỹ đóng cửa. Công việc của những chuyên gia dự đoán giờ đây trở nên “phức tạp” hơn nhiều. Chuyên gia Paul Horsnell của Standard Chartered nhận định rằng sản lượng khai thác đang giảm nhanh hơn dự đoán khiến giá dầu tăng cao hơn. Tuy nhiên, chuyên gia Francisco Blanch của Bank of America Merrill Lynch thì vẫn cho rằng thị trường dầu thô đang dư cung.
Theo ông Blanch, việc Ả Rập Xê Út quyết định không tham dự điều chỉnh giá thị trường và giữ nguyên sản lượng đã anh hưởng đến tình hình dầu mỏ thế giới. Thị trường dầu thô toàn cầu sẽ vẫn dư thừa cung kể cả khi ngành khai thác dầu của Mỹ suy giảm.
Giá dầu Brent đã giảm từ 115,71 USD/thùng năm ngoái xuống 45,19 USD/thùng vào ngày 13/1/2015. Đây là mức dao động lớn nhất kể từ năm 2009.
Gia tăng bất đồng quan điểm
Theo khảo sát của hãng tin Bloomberg với 39 chuyên gia phân tích, giá dầu quý 4/2015 sẽ ở mức bình quân 69 USD/thùng. Trong đó, chuyên gia Horsnell có dự đoán lạc quan nhất với 90 USD/thùng, cao hơn 80% so với mức tiêu cực nhất là 50 USD/thùng của Bayerische Landesbank. Đây là mức chênh lệch dự đoán lớn nhất kể từ quý 1/2007.
Sau cuộc họp ngày 28/11/2014, OPEC đã quyết định giữ nguyên sản lượng khai thác bất chấp ngành khai thác dầu đá phiến Mỹ tăng mạnh 47% trong 5 năm lên mức hơn 9 triệu thùng/ngày.
Chuyên gia Mike Wittner của Societe Generale nhận định các công ty sản xuất dầu thô Mỹ hiện đang đóng vai trò chủ chốt trong nguồn cung dầu thế giới. Hãng trăm công ty khai thác cỡ nhỏ và vừa đang “làm thay vai trò của OPEC.” Theo chuyên gia này, giá dầu mỏ sẽ ở mức bình quân 60 USD/thùng trong quý 4/2015.
Theo Cơ quan Thông tin Năng lượng Mỹ (EIA), sản lượng khai thác dầu đá phiến của Mỹ tháng 4/2015 sẽ tăng chậm nhất trong hơn 4 năm qua.
Nguồn năng lượng mới
Citigroup Inc cho rằng thế giới đang phát hiện ra một nguồn năng lượng mới là dầu đá phiến. Nguồn cung năng lượng này đã ảnh hưởng đến chi phí sản xuất dầu thô trên thế giới khi được bán ồ ạt ra thị trường. Điều này thực sự là một thách thức đối với OPEC. Theo Citigroup Inc, giá dầu sẽ ở mức 65 USD/thùng vào quý 4/2015.
Ngược với quan điểm trên, Standard Chartered dự đoán sản lượng dầu đá phiến của Mỹ quý 4/2015 sẽ giảm đi 65.000 thùng/ngày. Nguyên nhân là việc khai thác các giếng dầu bỏ hoang tại Mỹ với chi phí thấp hơn đang suy giảm mạnh hơn dự kiến.
Cách đây 1 năm, không có một chuyên gia nào dự đoán được giá dầu sẽ xuống dưới 50 USD/thùng vào tháng 1/2015. Giá dầu Brent đã ở mức bình quân 55 USD/thùng vào quý 1/2015 trong khi dự đoán thấp nhất 1 năm trước đây là 85 USD/thùng của Capital Economics Ltd.
Trung Đông
Những lo lắng của nhà đầu tư về xung đột tại Yemen đã gia tăng, đặc biệt là khi Ả Rập Xê Út không kích lực lượng phiến quân tại đây. Tình hình bất ổn chính trị tại khu vực này khiến các tàu chở dầu ở Vịnh Ba Tư không thể cập cảng, qua đó khiến giá dầu tăng 5,8% trong phiên 26/3/2015.
Một nguy cơ tiếp theo đối với nguồn cung dầu diễn ra tại Libya. Những cuộc xung đột tại đây đã làm giảm sản lượng đi 220.000 thùng ngày vào tháng 2/2015. Bên cạnh đó, cuộc chiến của Nhà nước Hồi giáo Tự xưng (IS) tại Iraq cũng làm ảnh hưởng đến nguồn cung.
Ở chiều hướng tích cực, một thỏa thuận về chương trình hạt nhân của Iran có thể nới lỏng các lệnh cấm vận và gia tăng nguồn cung dầu thô trên thị trường.
Đối với một số chuyên gia phân tích, việc dự đoán giá dầu sẽ có liên quan chặt chẽ đến nhu cầu tiêu thụ trên thị trường dầu thô. Tăng trưởng GDP thế giới được dự đoán sẽ đạt 2,73% trong năm nay, mức cao nhất kể từ năm 2011. Cơ quan Năng lượng Quốc tế (IEA) đã nâng dự báo như cầu dầu mỏ của thế giới năm 2015 thêm 75.000 thùng/ngày so với trước đó.
Ngân hàng Bayerische Landesbank cho rằng rất khó để dự đoán chính xác giá dầu và các chuyên gia đều không muốn trở thành một “nhà dự đoán ngu ngốc.”
