Như NNVN ngày 2/2 đã phản ánh về việc xuất hiện táo Ba Lan NK được bán tại một số cửa hàng hoa quả tại Hà Nội, lần theo manh mối của hệ thống phân phối sản phẩm này, chúng tôi đã tìm đến Cty CP Phát triển sản phẩm Việt, DN độc quyền phân phối táo Ba Lan NK tại 9 điểm cửa hàng bán lẻ của Cty này tại Hà Nội.
Anh Nguyễn Văn Thành, GĐ Cty cho biết, Cty anh chuyên NK hoa quả từ nhiều thị trường truyền thống như Mỹ, Chi Lê, Nam Phi, Newzeland, Úc… Tuy nhiên, đây là lần đầu tiên Cty phân phối táo Ba Lan. Anh Thành cũng tiết lộ, Cty chỉ là đơn vị phân phối sản phẩm, còn đơn vị trực tiếp NK là Cty TNHH Vina Fuji (có trụ sở tại KCN Quang Minh II, Mê Linh, Hà Nội).
Được sự giới thiệu của anh Thành, chúng tôi đã tìm tới KCN Quang Minh trực tiếp gặp anh Nguyễn Quang Minh, GĐ Cty TNHH Vina Fuji. Ngạc nhiên là DN này lại là một Cty chuyên SX đồ gỗ XK chứ không phải là DN chuyên NK hoa quả.
Tìm hiểu về việc NK táo Ba Lan, anh Minh cho biết: Vốn có nhiều bạn hàng NK đồ gỗ ở châu Âu, trong đó có Ba Lan, tôi biết rõ Ba Lan là một nước SX táo lớn nhất thế giới, với sản lượng hơn 4 triệu tấn/năm. Nông dân Ba Lan chủ yếu sống bằng nghề trồng táo, và táo cũng là nguồn thu ngoại tệ chính cho đất nước nông nghiệp này.
Trước đây, Nga là thị trường NK táo chính của Ba Lan, chiếm tới gần 60% sản lượng táo XK của nước này. Tuy nhiên từ cuối năm 2014, cùng với các biện pháp trừng phạt kinh tế của EU, Nga đã cấm hoàn toàn việc NK táo từ Ba Lan (Ba Lan là thành viên của EU). Điều này đã đẩy việc tiêu thụ táo của Ba Lan vào tình cảnh vô cùng khốn khó. Giá táo Ba Lan XK từ chỗ 4-5 USD/kg đã tụt xuống chỉ còn 1-2 USD/kg, thậm chí có thời điểm chỉ còn 0,5 USD/kg, tương đương khoảng 8-10 nghìn đồng Việt Nam.
Để cứu người trồng táo, Chính phủ Ba Lan đã kêu gọi nhiều nước, trong đó có Mỹ mở cửa thị trường NK táo từ nước này, đồng thời khuyến khích người dân tăng cường tiêu thụ táo. Người dân Ba Lan cũng đã có hàng loạt các diễn đàn kêu gọi hãy ăn táo để cứu nông dân, tuy nhiên tình hình giá táo hiện vẫn rất bi đát.
Thấy táo tại Ba Lan mẫu mã, chất lượng khá tốt, giá lại quá rẻ, trong khi các loại táo NK về Việt Nam vẫn bán giá ngất ngưởng nên từ cuối năm 2014, anh Minh đã thông qua các mối quan hệ đối tác tại Ba Lan và các cơ quan ngoại giao hỗ trợ để xúc tiến việc NK táo về tiêu thụ tại Việt Nam.
Ngày 22/12/2014, lô táo đầu tiên do Cty TNHH Vina Fuji NK từ Ba Lan bằng đường biển đã về tới cảng Hải Phòng và đã được Chi cục KDTV Vùng I tại Hải Phòng làm các thủ tục kiểm dịch thông quan với số lượng 1.792 thùng, trọng lượng gần 15 tấn. Số táo này sau đó đã được bảo quản bằng kho lạnh tại KCN Quang Minh II và ủy quyền cho Cty CP Phát triển sản phẩm Việt phân phối.
| Ông Nguyễn Xuân Hồng cho biết: "Quan hệ XNK nông sản giữa Việt Nam và EU đang rất thuận lợi. EU đã mở cửa hoàn toàn cho các sản phẩm nông sản của Việt Nam, và nhiều nông sản chúng ta cũng đã có mặt ở thị trường này. Tuy nhiên nông sản các nước EU, đặc biệt là hoa quả ôn đới như táo, lê, cam… lâu nay vẫn chưa xuất hiện tại Việt Nam. Vì vậy theo thông lệ quốc tế cũng như các thỏa thuận hiệp định tự do hóa thương mại mà Việt Nam là thành viên, nếu các nước EU có nhu cầu muốn XK hoa quả sang Việt Nam, dù muốn hay không, chúng ta sẽ buộc phải mở cửa thị trường nếu đối tác đáp ứng đủ các yêu cầu theo pháp luật Việt Nam". |
Anh Nguyễn Văn Thành, GĐ Cty cho biết, từ giữa tháng 1/2015, Cty bắt đầu thí điểm tung sản phẩm táo Ba Lan ra thị trường. Do táo NK từ Ba Lan có giá rất rẻ nên Cty chỉ bán với giá từ 40-50 nghìn đồng/kg. Qua một thời gian tiêu thụ, táo Ba Lan được người tiêu dùng đánh giá khá tốt về chất lượng.
Đặc biệt so với táo Trung Quốc NK hiện nay bán giá tới trên 70 nghìn đồng/kg hay các loại táo NK từ Mỹ, Canada có giá tới trên 100 nghìn đồng/kg thì táo Ba Lan rẻ hơn hẳn, rất phù hợp với túi tiền của người bình dân. Đây có thể nói là cơ hội cho người tiêu dùng có thêm sự lựa chọn, tiếp cận với táo NK chất lượng mà lâu nay vốn chỉ người có tiền mới thường xuyên được ăn.
Tuy nhiên, táo Ba Lan khi NK về Việt Nam cũng có nhược điểm là hơi xốp. Lí giải điều này, đơn vị NK là Cty TNHH Vina Fuji cho biết, chất lượng táo sau khi thu hoạch tại Ba Lan rất giòn, tuy nhiên do thời gian vận chuyển bằng đường biển quá dài khiến táo diễn ra quá trình đường hóa, khi về Việt Nam bị xốp.
Cụ thể, để một lô táo NK từ Ba Lan về Hải Phòng phải mất 2 tháng, trải qua hàng loạt cảng quá cảnh như Hamburg (Đức), Mumbai (Ấn Độ), Singapore, Hồng Kông trước khi về cảng Hải Phòng. Trong khi đó khác với táo Mỹ được áp dụng công nghệ bảo quản sau thu hoạch rất nghiêm ngặt.
Khó khăn lớn nhất đối với táo Ba Lan, đó là nước này không cho phép áp dụng bất kỳ biện pháp bảo quản nào sau thu hoạch, điều này càng khiến táo nhanh bị giảm chất lượng.
Theo anh Nguyễn Quang Minh, tỉ lệ táo bị hỏng khi NK về tới Việt Nam đã lên tới 25-30%. Vì vậy, thời gian tới, có thể Cty này sẽ phải thay đổi yêu cầu với đối tác Ba Lan là áp dụng công nghệ bảo quản, hoặc có thể chỉ NK táo vừa chín tới để kéo dài hơn thời gian bảo quản.
Trao đổi với NNVN, ông Nguyễn Xuân Hồng, Cục trưởng Cục BVTV cho biết, Cục BVTV đã nhận được hồ sơ đăng ký đánh giá nguy cơ dịch hại của cơ quan chức năng Ba Lan để XK táo vào Việt Nam. Hiện táo Ba Lan đã hoàn thành xong việc đăng ký đánh giá ATVSTP và đã được Cục Quản lý chất lượng Nông lâm, thủy sản (Bộ NN-PTNT) cho phép đăng ký NK.
Thời gian tới, Cục BVTV sẽ tiếp tục làm việc, phân tích nguy cơ dịch hại để cho phép NK táo Ba Lan. Nhìn chung, hồ sơ của phía Ba Lan đã thực hiện khá đầy đủ các thủ tục theo yêu cầu của pháp luật Việt Nam. Cùng với Ba Lan, thời gian qua, Cục BVTV cũng đã nhận được nhiều hồ sơ đăng ký NK hoa quả từ nhiều nước EU như Pháp, CH Séc…
