Ảnh minh họa |
Theo Hiệp hội Chế biến và Xuất khẩu Thủy sản Việt Nam (VASEP), xuất khẩu (XK) tôm 6 tháng đầu năm 2015 ước đạt 1,2 tỷ USD, giảm 29,2% so với cùng kỳ năm ngoái. Trong đó các thị trường XK tôm hàng đầu như Mỹ, Nhật Bản, EU, Hàn Quốc và ASEAN đều giảm mạnh.
Cụ thể, trong 6 tháng đầu năm 2015, XK tôm Việt Nam sang Mỹ ước đạt 264 triệu USD, giảm 49,9% so với cùng kỳ năm 2014, mức giảm mạnh nhất trong 3 thị trường NK tôm chính của Việt Nam. Nguyên nhân là do nhu cầu tôm ở Mỹ khá trầm lắng kể từ tháng 1/2015 do lượng hàng tồn kho NK trong năm 2014 vẫn ở mức cao. Đồng USD tăng giá mạnh so với các đồng tiền khác khiến các nước XK đổ xô vào thị trường Mỹ, tạo cơ hội cho nhà NK Mỹ ép giá tôm Việt Nam.
Giá trung bình tôm NK vào Mỹ giảm ngay từ tháng đầu năm và hiện giữ mức 10 USD/kg, giảm khoảng 3 USD/kg so với mức đỉnh năm 2014. Giá thành sản xuất tôm nguyên liệu cao khiến giá XK tôm Việt Nam cao hơn các nước sản xuất khác như Ấn Độ, Indonesia từ 1-2 USD/kg trên thị trường Mỹ…
Tại thị trường Nhật Bản, trong 6 tháng đầu năm 2015, XK tôm Việt Nam sang Nhật Bản ước đạt 245 triệu USD, giảm 21% so với cùng kỳ năm 2014. Kinh tế Nhật Bản vẫn chưa cải thiện nhiều khiến nhu cầu tiêu thụ tôm giảm. Đồng Yên mất giá so với USD cũng làm giảm NK tôm Việt Nam vào Nhật Bản.
Trong 5 tháng đầu năm, NK tôm vào Nhật Bản đạt 780 triệu USD, giảm 20,4% so với cùng kỳ năm 2014 (981 triệu USD). Nhờ sản phẩm tôm sú chất lượng cao nên Việt Nam có lợi thế hơn các nước cạnh tranh khác và dẫn đầu về cung cấp tôm cho thị trường này, chiếm 25% tổng NK tôm của Nhật Bản. Trên thị trường Nhật Bản, Việt Nam phải cạnh tranh với Ấn Độ và Thái Lan do giá XK tôm của Việt Nam cao hơn. Dự báo, trong Quý 3 và 4, nhu cầu tôm ở Nhật Bản từ các nhà cung cấp trên thế giới có thể không cải thiện nhiều do kinh tế nước này vẫn phải đối mặt với nhiều khó khăn.
XK tôm sang EU trong 6 tháng đầu năm 2015 ước đạt 238 triệu USD, giảm 17% so với cùng kỳ năm 2014. Nền kinh tế châu Âu vẫn chưa hoàn toàn thoát khỏi khủng hoảng khiến nhu cầu NK hàng hóa giảm, trong đó có mặt hàng tôm nước lợ. Đồng EUR giảm so với USD trong 5 tháng đầu năm nay nên nhiều khách hàng châu Âu chậm mua hàng, thậm chí ngưng nhập khẩu dẫn tới XK tôm sang khu vực này chậm lại. Xu hướng này có thể kéo dài trong các tháng tới.
XK tôm Việt Nam sang thị trường Hàn Quốc ước đạt 113 triệu USD, giảm 17,9% so với cùng kỳ năm 2014. Hàn Quốc được đánh giá là thị trường tốt cho XK tôm Việt Nam trong năm nay. Tôm Việt Nam chiếm hơn 50% thị phần tôm tại Hàn Quốc trong năm 2014. Theo một báo cáo đánh giá về khả năng tiêu thụ thủy sản tại Hàn Quốc thông qua kênh bán lẻ cho thấy khả năng tăng trưởng khả quan trong 3 năm tới.
Trong 6 tháng đầu năm, XK tôm sang ASEAN ước đạt 26,7 triệu USD, giảm 3,5% so với cùng kỳ. Cộng đồng kinh tế chung ASEAN (AEC) dự kiến sẽ chính thức được thành lập trong năm nay sẽ mở ra hướng đi mới cho các sản phẩm tôm đóng gói chế biến sẵn của Việt Nam, mặc dù một số nước trong khu vực này cũng là nước XK tôm hàng đầu thế giới như Indonesia hay Thái Lan. Tuy nhiên, Việt Nam hoàn toàn có thể tận dụng lợi thế về hạ tầng cơ sở chế biến hiện nay để nắm bắt cơ hội mở rộng thị phần cung cấp tôm chế biến cho các nước trong khu vực này.