Xu thế dòng tiền: ETFs giảm bán, giá sẽ phục hồi?

Hơn 700 tỷ đồng đã bị nhà đầu tư nước ngoài rút khỏi thị trường trong tuần này, tạo ra áp lực rất lớn lên cổ phiếu.

Đây là quan điểm đánh giá được các chuyên gia mà VnEconomy phỏng vấn đồng thuận cao. Thực tế giao dịch trong tuần qua cũng xác nhận những ảnh hưởng mạnh mẽ của hoạt động rút vốn này lên những cổ phiếu vốn hóa lớn, có tác động mạnh về xu hướng chỉ số.

Những đánh giá tích cực dựa trên cơ sở đã xuất hiện những dấu hiệu cho thấy sức ép rút vốn này có thể giảm trong tuần tới. Đó là mức chênh lệch giữa giá chứng chỉ quỹ và giá trị tài sản ròng của quỹ ETFs đã cải tiện, từ discount thành premium trong phiên ngày 27/3 (sau khi thị trường Việt Nam đóng cửa). Mặt khác, việc rút vốn cũng được cho là không đại diện cho xu hướng dòng tiên của nhà đầu tư nước ngoài.

Tuy nhiên, những đánh giá có phần lạc quan đó lại chưa dẫn đến các chiến lược đầu tư thống nhất. Biến động xấu trong tuần qua đã dẫn đến việc cắt giảm danh mục với tỷ lệ cổ phiếu cao nhất được ghi nhận là 70% và cơ hội mua được nhìn nhận khác nhau.

Quan điểm thận trọng vẫn cho rằng nên chờ đợi những dấu hiệu rõ ràng trong giao dịch của khối ngoại trước khi tăng tỷ lệ cổ phiếu vì triển vọng phục hồi nếu có sẽ kéo dài, đủ thời gian cho các cơ hội. Quan điểm tích cực hơn đã sẵn sàng giải ngân trong tuần tới, hướng vào các mã bị ETFs bán mạnh và có mức sụt giảm giá lớn.

Nguyễn Hoàng

VnEconomy

Nhiều nhà đầu tư đã rất bất ngờ trước mức sụt giảm lớn trong tuần này, như mốc 570 điểm rồi 560 điểm bị xuyên thủng dễ dàng. Anh chị có bất ngờ trước biến động đó hay không, khi nhịp giảm này đã kéo sang tới tận phiên thứ 17?

Ông Trần Hữu Phúc

Trưởng phòng Môi giới Hội sở chính, Chứng khoán VCBS

Thật sự tôi không bất ngờ trước diễn biến tiêu cực của chỉ số VN-Index ngay khi đồ thị tuần thủng ngưỡng hỗ trợ mạnh 580 điểm, chúng tôi đã đưa ra kịch bản với xác suất cao VN-Index sẽ kiểm định vùng hỗ trợ mạnh hơn ở 550-560 điểm và điều đó đã diễn ra sớm hơn dự kiến với xu hướng giảm điểm mạnh mẽ của nhóm cổ phiếu VN30.

Bà Hồ Huyền

Trưởng phòng Tư vấn đầu tư, Chứng khoán VNDS

Tôi không bất ngờ lắm về điểm số của thị trường, nhưng bất ngờ trước phản ứng của dòng tiền trước diễn biến này.

Thông thường, khi thị trường phá đáy sẽ gây ra tâm lý bán tháo khiến thanh khoản tăng, tuy nhiên lần này nếu loại trừ giao dịch khối ngoại, có thể thấy sự suy yếu của vốn nội.

Điều đó có nghĩa việc giảm điểm đến tận phiên thứ 17 có thể gây ra tâm lý chán chường, nhưng chưa đẩy lên mức đủ để khiến nhà đầu tư mất kiên nhẫn nắm giữ cổ phiếu.

Ông Phạm Thiên Quang

Trưởng bộ phận Equity Research - Chứng khoán MBS

Diễn biến thị trường tiếp tục sụt giảm trong tuần này là không có gì bất ngờ. Như đã nhận định cuối tuần trước, tôi chưa nhìn thấy động lực để thị trường hồi phục tại thời điểm đó.

Tuy nhiên, yếu tố có phần bất ngờ là sự sụt giảm quá nhanh và mạnh của GAS, cổ phiếu có tác động lớn đến chỉ số VN-Index, và phần nào đó là PVD trong tuần này, dù triển vọng kém tích cực của nhóm cổ phiếu ngành dầu khí đã được chúng tôi dự báo kể từ cuối năm 2014 và lặp lại đánh giá này từ đầu năm 2015.

Có lẽ sự thất vọng lớn của các nhà đầu tư trước việc GAS và PVD đã không thực hiện mua cổ phiếu quỹ như đã thông báo trước đó đã phản ánh vào diễn biến như đã nhìn thấy trong tuần này.

Ông Trần Xuân Bách

Bộ phận Chiến lược thị trường, Chứng khoán Bảo Việt

Đã có đôi chút bất ngờ khi tôi từng kỳ vọng VN-Index sẽ xuất hiện nhịp hồi phục tại vùng hỗ trợ 565-570 điểm.

Tuy nhiên, áp lực bán ròng mạnh mẽ của khối ngoại với giá trị giao dịch xấp xỉ 710 tỷ đồng trên cả hai sàn, đồng thời tập trung chủ yếu ở các mã vốn hóa lớn như PVD, GAS, MSN… đã khiến tâm lý nhà đầu tư chuyển từ trạng thái thận trọng sang bi quan đối với xu hướng thị trường trong ngắn hạn, qua đó làm áp lực bán gia tăng trên diện rộng, góp phần đẩy thị trường lao dốc trong tuần qua.

Sau tuần tăng thanh khoản do các quỹ ETF giao dịch, tuần này thanh khoản lại sụt giảm rất mạnh. Dường như những kỳ vọng của anh chị trong tuần trước đã không được như ý. Vì sao nhà đầu tư lại ngần ngại mua vào như vậy, dù chúng ta đều thấy những yếu tố cơ bản đang tích cực, chẳng hạn con số tăng trưởng GDP rất tốt?

Mối liên hệ giữa thị trường chứng khoán và các yếu tố cơ bản như con số tăng trưởng GDP có thể không song hành tại một thời điểm nhất định là bình thường. Trong bối cảnh thị trường đang lao dốc, và khối loại liên tục bán ròng mạnh, việc nhà đầu tư ngần ngại mua vào là có thể hiểu được.

Ngoài ra, có thể nhà đầu tư tiếp tục lo ngại dòng tiền vốn đã bị thu hẹp bởi quy định pháp lý chặt chẽ hơn gần đây, có thể lại bị chia sẻ bởi nguồn vốn bị hút vào thị trường bất động sản đang hồi phục. Kế hoạch tăng vốn mạnh của các doanh nghiệp trong thời gian tới dự kiến cũng sẽ rút thêm một lượng tiền lớn ra khỏi thị trường.

Trong thị trường chứng khoán, điều thôi thúc nhà đầu tư mua trên hết chính là việc bản thân họ hoặc có những tấm gương quanh họ đang kiếm được lợi nhuận. Điều đó đã không xảy ra cả tháng nay, dễ hiểu vì sao tâm lý ngần ngại mua vào tiếp diễn.

Tôi cho rằng trên thị trường hiện nay tồn tại 2 trạng thái chính là chờ đợi và thăm dò. Vì vậy, nhà đầu tư hoặc vẫn cầm 1 tỷ lệ cổ phiếu nhất định và sẽ không làm gì, hoặc chỉ giải ngân một phần rất nhỏ, nếu bước đi đầu thành công họ mới tự tin bỏ thêm tiền vào thị trường.

Tôi cho rằng việc thanh khoản thị trường tiếp tục sụt giảm trong tuần qua đến từ tâm lý lo ngại, hạn chế giao dịch của nhà đầu tư trong nước trước diễn biến bán ròng tương đối đột biến của khối ngoại tại nhóm cổ phiếu vốn hóa lớn, đặc biệt là các cổ phiếu thuộc nhóm ngành dầu khí.

Ngoài lý do FED đang có kế hoạch tăng lãi suất trong thời gian tới khiến đồng USD mạnh lên và các dòng vốn đầu tư có xu hướng quay trở lại Mỹ, thì động thái bán ròng của khối ngoại trong tuần qua còn đến từ những lo ngại về khả năng điều chỉnh tỷ giá của ngân hàng nhà nước và diễn biến tiêu cực của thị trường chứng khoán thế giới.

Chúng tôi quan sát thấy rõ sự đóng băng của dòng tiền đầu cơ hầu hết các cổ phiếu đầu cơ sau giai đoạn tạo thanh khoản đột biến không hút được dòng tiền mới vào thị trường thì các nhà tạo lập đã ngay lập tức đưa thanh khoản về mức thấp ở nhóm cổ phiếu này.

Tâm lý thận trọng đang bao trùm lên toàn bộ thị trường chung, tuy nhiên tôi quan sát thấy chuyển động tích cực của dòng tiền đầu tư vào những cổ phiếu phiếu cơ bản tốt cổ tức cao lượng cầu kiên nhẫn chờ mua ở mức giá thấp vẫn rất vững và cao.

Trong bối cảnh lãi suất thấp GDP tăng trưởng tốt và lạm phát được kiềm chế tôi tự tin thị trường sẽ hút được dòng tiền đầu tư ở vùng trũng với thanh khoản thấp: 500-550 điểm.

Câu chuyện discount của quỹ ETFs tuần trước đã được chứng thực và tuần này nhà đầu tư nước ngoài rút vốn rất mạnh. Cho đến cuối tuần này mức discount của quỹ VNM chỉ còn 0,68%. Có thể kỳ vọng rằng khi khối ngoại giảm bán, thị trường sẽ phục hồi?

Tôi cho rằng động thái bán ròng của các quỹ ETF nhiều khả năng sẽ còn tiếp diễn, tuy nhiên giá trị bán ròng được kỳ vọng sẽ giảm dần trong tuần tới.

Lực cầu bắt đáy của khối nhà đầu tư trong nước và dòng tiền giải ngân khá bền bỉ của các quỹ tương hỗ (bao gồm cả các quỹ nước ngoài) hướng vào các cổ phiếu lớn đang dần tăng lên, đặc biệt là các mã ngành ngân hàng, sẽ dần đủ sức cân bằng lại áp lực bán ra này.

Thêm vào đó, về mặt kỹ thuật, VN-Index đã về sát vùng hỗ trợ tâm lý mạnh 545-550 điểm trong bối cảnh các chỉ báo momentum đã về tương đối sau trong vùng quá bán, thì tôi cho rằng có thể kỳ vọng chỉ số sẽ xuất hiện nhịp hồi phục trong tuần tới.

Theo tôi một vấn đề được đặt ra ở đây là tổng 2 quỹ ETF ở Việt Nam chỉ tầm dưới 1 tỷ USD, trong khi tổng giá trị vốn hóa của cả thị thị trường chứng khoán trong nước là khoảng 50 tỷ USD. Như vậy, thực ra, việc rút ròng của ETF dù có ảnh hưởng nhất định đến Index, ảnh hương đến tâm lý, nhưng hoàn toàn không thể hiện đầy đủ bản chất xu hướng dòng tiền của khối ngoại.

Do đó chúng tôi tự tin khi khối ngoại dừng bán ròng chỉ số VN-Index sẽ hồi phục và có tín hiệu tốt.

Tất nhiên khi khối ngoại giảm bán, thị trường sẽ có nhiều cơ sở hơn để phục hồi. Nhưng lưu ý rằng tất cả những đợt thị trường giảm trong khoảng 2 năm trở lại đây đều do khối ngoại dẫn dắt, vì vậy theo quan điểm cá nhân tôi: khi khối ngoại bán, ta nên tránh.

Nếu chúng ta không đủ trường vốn, đừng cố cầm cổ phiếu chờ đợi đến lúc họ giảm bán để thị trường lên, cũng đừng cố đoán bao giờ họ ngừng bán để mua vào từ trước.

Thị trường sau mỗi chu kỳ bán của khối ngoại đều có sự hồi phục tương đối, cơ hội chắc chắn không phải tính bằng phiên, vì vậy không phải nóng vội.

Hoạt động rút vốn mạnh của nhà đầu tư nước ngoài trong tuần này có thể do 2 nguyên nhân quan trọng: (1) lo ngại về việc Fed sớm tăng lãi suất lại càng tăng lên sau phát biểu gần đây nhất của Chủ tịch Fed; (2) dòng tiền có sự dịch chuyển từ một số thị trường mới nổi và thị trường biên (trong đó có Việt Nam) sang thị trường chứng khoán châu Âu và Trung Quốc (những thị trường tăng mạnh trong giai đoạn vừa rồi).

Theo thông tin cập nhật đóng cửa phiên giao dịch ngày 27/3/2015, hiện tại mức discount của quỹ VNM hiện đã không còn nữa, mà chuyển sang premium +0,23%. Hiện tại, giá cổ phiếu tại thị trường Việt Nam cũng đã ở vùng hấp dẫn hơn, do đó tôi kỳ vọng khối ngoại sẽ giảm bán.

Ngoài ra, tôi nhận thấy một số cổ phiếu có cơ bản tốt và thu hút sự chú ý mạnh của nhà đầu tư đã tìm được điểm cân bằng và bắt đầu tăng trở lại sớm hơn thị trường (trong đó có 1 số cổ phiếu trong nhóm ngân hàng dẫn đầu). Tôi kỳ vọng đó là sự khởi đầu cho thị trường tìm được điểm cân bằng và hồi phục trong tuần tới.

Rất hiếm cổ phiếu tránh khỏi suy giảm trong tuần này. Anh chị xử lý danh mục thế nào, cắt giảm hay mua thêm? Mức độ phân bổ vốn hiện tại là bao nhiêu?

Chúng tôi chấp nhận cắt lỗ ở phần đầu tư cho cổ phiếu đầu cơ và vẫn duy trì danh mục ở tỷ lệ cân bằng 50% cổ phiếu đầu tư dài hạn 50% tiền mặt cho tuần sau.

Tuần qua, tôi đã thực hiện chiến lược trading quay vòng cho phần danh mục ngắn hạn đang nắm giữ để cơ cấu lại danh mục, đồng thời giảm tỷ trọng danh mục tổng về mức cân bằng 50% cổ phiếu (trong đó danh mục trung hạn vẫn được duy trì ở mức 30% cổ phiếu).

Phần danh mục ngắn hạn của tôi hiện tại chỉ còn tập trung vào các mã bất động sản tầm trung. Tuần tới, tôi dự định sẽ thực hiện giải ngân vào các mã đang bị bán mạnh bởi các quỹ ETF và đã sụt giảm đáng kể trong hai tuần trở lại đây để nâng tỷ trọng cho phần danh mục ngắn hạn.

Một số cổ phiếu trong danh mục theo dõi của tôi đã về vùng mua hấp dẫn trong tuần này, nên tôi đã thực hiện mua vào và tăng tỷ trọng cổ phiếu đúng như chiến lược đã đề ra. Hiện tại phân bổ cổ phiếu/tiền mặt của tôi là 70/30.

Tôi cắt giảm từ 50% về 30% trong tuần vừa rồi. Tôi chờ đợi một nhịp wash-out với khối lượng giao dịch lớn, coi như đó là sự thay máu của thị trường. Sau đó bước đi lên sẽ dễ dàng hơn.