Ngay cả trước khi các nước đặt bút ký kết Hiệp định đối tác chiến lược xuyên Thái Bình Dương (TPP), doanh nghiệp đã lên kế hoạch mở rộng hoạt động ở Việt Nam và Malaysia.
Thời báo phố Wall (WSJ) dẫn nhận định của chuyên gia cho rằng, các doanh nghiệp dệt may, găng tay cao su thuộc nhóm sẽ cân nhắc mở rộng hoạt động ở Việt Nam và Malaysia để tận dụng lợi thế xuất khẩu nhờ TPP.
Viện nghiên cứu kinh tế quốc tế Peterson đánh giá, TPP có thể coi là bước ngoặt đối với các nền kinh tế Đông Nam Á. Theo cơ quan này, đến năm 2025, TPP có thể giúp xuất khẩu của Việt Nam tăng thêm 29%, của Malaysia tăng gần 12%. Cũng theo cơ quan này, Việt Nam là quốc gia hưởng lợi nhiều nhất nếu xét về tăng trưởng thu nhập thực tế nhờ TPP. Theo đó, thu nhập thực tế đến năm 2025 của Việt Nam có thể tăng 10,5%, tiếp đến là Malaysia tăng 5,6%, trong khi đó, Mỹ và Canada chỉ tăng 0,4%.
Thu nhập thực tế của các nước đến 2025 dự báo tăng mạnh nhờ TPP. Nguồn: WSJ, Viện nghiên cứu kinh tế quốc tế Peterson.
"TPP nếu hoàn tất sẽ là hiệp định tự do hóa thương mại tốt nhất 20 năm qua. Tôi cho rằng dòng vốn ngoại sẽ ồ ạt đổ vào Đông Nam Á khi chi tiết thỏa thuận được công bố", Deborah Elms, đồng sáng lập kiêm giám đốc điều hành Trung tâm thương mại châu Á nhận định.
Mặc dù TPP hiện gồm 12 thành viên chiếm 40% GDP toàn cầu nhưng có vẻ như các nền kinh tế nhỏ hơn trong khối này hưởng lợi nhiều hơn.
Ví dụ, Việt Nam và Malaysia chưa ký hiệp định thương mại tự do (FTA) với Mỹ - thị trường tiêu thụ lớn cả về nguyên liệu thô và thành phẩm. Hiện hàng hóa từ Việt Nam và Malaysia vào Mỹ đều phải chịu thuế. Tuy nhiên, với TPP, hàng hóa từ các nước thành viên sẽ được hưởng cơ chế giảm hoặc miễn thuế quan, do đó tạo sức cạnh tranh với hàng hóa Trung Quốc, Thái Lan và Indonesia.
Giới chuyên gia dự đoán, thuế đánh vào hàng dệt may của Việt Nam khi vào Mỹ sẽ giảm về gần 0% từ mức 17% hiện tại mặc dù quá trình này có thể mất nhiều năm. Trong 1 năm kết thúc vào tháng 7/2015, Mỹ đã nhập khẩu 10,8 tỷ USD hàng dệt may của Việt Nam. Trong khi đó, Malaysia xuất khẩu hơn 30 tỷ USD hàng hóa dịch vụ vào Mỹ trong năm 2014.
United Sweethearts, doanh nghiệp dệt may Malaysia đã lên kế hoạch mở nhà máy thứ 2 tại Việt Nam, tiến triển của TPP sẽ càng thúc đẩy kế hoạch này của họ. Doanh nghiệp này dự đoán doanh thu của hốc thể tăng gấp đôi trong vòng 5 năm nếu được dỡ bỏ thuế quan. Khoảng hơn 2/3 sản phẩm dệt may của công ty này được xuất vào Mỹ. Hiện tại, các nước không có FTA với Mỹ phải chịu thuế tới 10% hoặc cao hơn đánh vào từng loại mặt hàng dệt may khác nhau.
Chi tiết thỏa thuận TPP dự kiến sẽ được công bố trong vài tuần hoặc vài tháng tới. Với ngành dệt may,
David Hon, CEO của Duarte, một công ty sản xuất xe đạp tại Mỹ cho biết, ông sẽ chờ xem liệu các nước TPP sẽ được hưởng ưu đãi thuế như thế nào trước khi cân nhắc thu hẹp sản xuất ở Trung Quốc, châu Âu và chuyển hướng san Malaysia, Việt Nam.
