Tình trạng biến động trên thị trường khác hoàn toàn với sự rủi ro.
Trong bức thư thường niên gửi các cổ đông, Giám đốc điều hành Berkshire Hathaway Warren Buffett đã viết về sự khác biệt giữa 2 khái niệm trên. Đồng thời chỉ ra nhiều nhà đầu tư đã nhầm lẫn những khái niệm trên và bị mất tiền.
Theo ông Buffett, lịch sử thị trường trong 50 năm qua cho thấy việc đa dạng hóa đầu tư tại các doanh nghiệp Mỹ an toàn hơn là tập trung đầu tư vào những kênh có liên hệ chặt chẽ với tiền tệ, như trái phiếu chính phủ Mỹ. Điều này cũng đúng trong giai đoạn nửa thế kỷ trước, khi cuộc Đại Suy thoái và 2 cuộc chiến tranh thế giới diễn ra. Các nhà đầu tư nên chú ý những số liệu lịch sử này bởi chúng có thể tái diễn trong thế kỷ tiếp theo.
Tỷ phú Buffett nhận định giá cả trên thị trường chứng khoán thường biến động hơn so với việc giữ tiền mặt. Tuy nhiên, về dài hạn thì những kênh đầu tư bằng tiền tệ thường là những khoản đầu tư rủi ro. Thậm chí, kênh đầu tư này rủi ro hơn rất nhiều so với việc đa dạng hóa đầu tư trong dài hạn vào thị trường chứng khoán.
Ông cho rằng những bài học này không được giảng dạy trong trường lớp, nơi mà biến động được coi như rủi ro. Nguyên nhân là mặc định này khiến việc giảng dạy dễ dàng hơn nhưng cùng khiến nhà đầu tư mắc sai lầm chết người. Theo giám đốc Buffett, biến động trên thị trường khác xa với rủi ro. Sự nhầm lẫn trên có thể khiến các sinh viên, nhà đầu tư và giám đốc điều hành “lạc lối.”
Trong vài năm qua, một hiện tượng thường xuyên xảy ra trên thị trường là sự biến động đến rồi đi vô cùng nhanh chóng. Một phần nguyên nhân là do các ngân hàng trung ương đã tìm cách nhằm bình ổn thị trường tài chính.
Kết quả là chỉ số biến động (VIX) đã ở mức thấp nhất trong vài năm qua:
Chỉ số VIX
Từ biểu đồ trên, các chuyên gia có 2 kết luận cơ bản. Đầu tiên, chỉ số VIX đã tăng nhẹ trong vài tháng qua, đặc biệt là vào đầu năm nay và trong đợt bán tháo năm 2014. Đây là dấu hiệu đã được các chuyên gia dự báo từ trước.
Ngoài ra, theo như lập luận của tỷ phú Buffett thì thị trường biến động không có nghĩa là các nhà đầu tư dài hạn gặp rủi ro hơn. (Chỉ số S&P 500 mặc dù suy giảm mạnh vào khoảng tháng 10/2014 nhưng chung cuộc vẫn tăng điểm)
Chỉ số S&P 500
Theo tỷ phú Buffett, tất nhiên là đối với một số nhà đầu tư thì việc sở hữu cổ phiếu trong 1 ngày, 1 tuần hay 1 năm là rủi ro hơn việc giữ tiền mặt. Ví dụ như các ngân hàng đầu tư, họ sẽ gặp rủi ro lớn khi giá các tài sản giảm và có thể bị buộc phải bán cổ phiếu khi thị trường đi xuống. Bên cạnh đó, bất cứ nhà đầu tư ngắn hạn nào cũng cần giữ một khoản tiền đầu tư bảo hiểm, như đầu tư vào trái phiếu chính phủ hay tiền bảo hiểm trong ngân hàng.
Mặt khác, ông Buffett cho rằng các nhà đầu tư nên nhìn trong dài hạn và sự suy giảm của thị trường là không quan trọng lắm đối với họ. Những nhà đầu tư này nên tập trung hết sức vào việc gia tăng lợi nhuận trong toàn bộ khoảng thời gian đầu tư dài hạn của họ. Giám đốc Buffett cho rằng đa dạng hóa đầu tư trong dài hạn sẽ ít rủi ro hơn rất nhiều so với việc đầu tư vào những kênh liên quan đến tiền tệ.
Hiện nay, những dự đoán về việc tăng lãi suất của Cục Dự trữ Liên bang Mỹ (FED) rất phức tạp. Tuy nhiên, nhiều khả năng Fed sẽ nâng lãi suất trong năm nay. Do đó, thị trường chứng khoán trong ngắn hạn sẽ có cú “sốc” lớn khi FED hành động.
Lãi suất của FED
Cho dù FED có hành động thế nào đi chăng nữa, thị trường cũng sẽ có biến động. Tuy nhiên, sự biến động này không tạo ra rủi ro thực sự cho các nhà đầu tư dài hạn, trừ khi họ có hoạt động trong khoảng thời gian trên.
“Đứng có làm gì cả, hãy ngồi yên đó.”- Warren Buffett.