Ủy ban chứng khoán nhà nước: “Siết” giám sát công ty đại chúng

Năm 2014, UBCKNN thực hiện quản lý giám sát khoảng 1.700 công ty đại chúng (trong đó có hơn 700 công ty niêm yết) và 43 công ty kiểm toán chấp thuận.

Bước sang năm 2015, việc giám sát công ty đại chúng sẽ càng được tăng cường “siết” chặt nhằm đảm bảo các thông tin và sự minh bạch trong hoạt động của doanh nghiệp.
Giám sát công bố thông tin và giám sát quản trị công ty sẽ được UBCK Nhà nước ngắm đến (Ảnh lễ đánh cồng đầu năm tại HNX có Chủ tịch UBCK tham dự)
Giám sát công bố thông tin và giám sát quản trị công ty sẽ được UBCK Nhà nước ngắm đến (Ảnh lễ đánh cồng đầu năm tại HNX có Chủ tịch UBCK tham dự)

Giám sát doanh nghiệp được xác định là một trong những nhiệm vụ quan trọng. Theo quy định về công bố thông tin trên thị trường chứng khoán, các công ty đại chúng niêm yết trên Sở GDCK TP Hồ Chí Minh và Sở GDCK Hà Nội phải thực hiện các nghĩa vụ báo cáo và công bố thông tin cho UBCKNN và cho Sở GDCK nơi mà công ty thực hiện niêm yết cổ phiếu.

Do vậy, việc giám sát các công ty đại chúng niêm yết được thực hiện chặt chẽ theo 2 cấp giám sát. Trong khi đó, các công ty đại chúng chưa niêm yết cổ phiếu chỉ thực hiện nghĩa vụ báo cáo và công bố thông tin cho UBCKNN. Vì vậy, ở một mức độ nhất định, việc giám sát công ty đại chúng chưa niêm yết trong những năm trước đây còn thiếu chặt chẽ, chưa đáp ứng được yêu cầu của thị trường.

Để điều chỉnh những hạn chế trong việc giám sát công ty đại chúng chưa niêm yết, Bộ Tài chính đã ban hành Thông tư 52/2012/TT-BTC về việc công bố thông tin trên thị trường chứng khoán, trong đó có sửa đổi quan trọng là đưa vào khái niệm “công ty đại chúng quy mô lớn”. Theo đó, yêu cầu về công bố thông tin và thực hiện nghĩa vụ quản trị công ty đối với các công ty đại chúng quy mô lớn được nâng lên gần như đối với quy định dành cho các công ty đại chúng đã niêm yết.

Với sự thay đổi về việc phân loại các công ty đại chúng, cách thức giám sát công ty đại chúng của UBCKNN đòi hỏi phải thay đổi phù hợp. Theo đó, năm 2014, UBCKNN đã tiến hành rà soát lại các công ty đại chúng chưa niêm yết, phân loại để có cách thức giám sát phù hợp với tình hình thực tế.

Do có sự khác nhau về nghĩa vụ công bố thông tin theo quy mô của công ty đại chúng nên việc tổ chức thực hiện giám sát công ty đại chúng đã có sự thay đổi. Quy trình giám sát công bố thông tin định kỳ kết hợp với phương pháp giám sát trên hệ thống thông tin đại chúng đối với các công ty đại chúng được điều chỉnh để phù hợp với các công ty đại chúng.

Bên cạnh đó, với một hệ thống dữ liệu ngày càng hoàn thiện, đến thời điểm này, với sự tham gia của hơn 1.300 công ty đại chúng, hệ thống IDS bước đầu xây dựng một hệ thống dữ liệu điện tử quan trọng làm căn cứ cơ sở để cơ quan quản lý nhà nước hoạch định các chính sách phù hợp với biến đổi của thị trường, nâng cao vai trò của UBCKNN trong việc giám sát thị trường gắn liền với tình hình thực tiễn.

Theo Chủ tịch UBCK Nhà nước Vũ Bằng, nền kinh tế Việt Nam được dự báo sẽ có chuyển biến đáng kể trong năm bản lề 2015 để làm cơ sở hoàn thành các mục tiêu kinh tế xã hội giai đoạn 2011-2020. Đồng thời quy mô thị trường chứng khoán ngày càng mở rộng đi kèm với cải thiện chất lượng hàng hóa theo chủ trương tái cấu trúc ngành, vì vậy, công tác giám sát trong năm 2015 cần phải được chú trọng đổi mới, nâng cao chất lượng. Với khoảng 1.700 công ty và sẽ tiếp tục tăng mạnh trong thời gian tới với chủ trương tái cấu trúc nền kinh tế, tái cấu trúc doanh nghiệp nhà nước, UBCKNN sẽ phải tiếp tục củng cố, bổ sung các nguồn lực để đáp ứng tốt hơn công tác giám sát.

Trước thực tế công cụ và thẩm quyền để thực hiện giám sát đầy đủ các công ty đại chúng còn thiếu, dẫn đến việc giám sát sau phát hành vẫn còn hạn chế, UBCKNN cho rằng việc trao thêm thẩm quyền cho cơ quan giám sát của UBCKNN là một đòi hỏi cấp bách trong tình hình hiện nay.

Trong công tác giám sát công ty đại chúng, UBCKNN tập trung vào hai vấn đề chính là giám sát công bố thông tin và giám sát quản trị công ty bởi việc đảm bảo hoạt động công bố thông tin được minh bạch, kịp thời và đảm bảo tuân thủ quản trị công ty là yếu tố mang tính nền tảng cho sự phát triển ổn định và bền vững của thị trường chứng khoán.