Ngày 25/2/2015, Thanh tra Chính phủ đã chính thức thông báo kết luận thanh tra Việc chấp hành chính sách, pháp luật tại Ủy ban Chứng khoán nhà nước (UBCKNN).
Theo kết luận, Thanh tra Chính phủ đánh giá cao việc bên cạnh các chương trình thanh kiểm tra theo kế hoạch, UBCKNN đã chủ động thực hiện các cuộc thanh tra đột xuất. Thông qua hoạt động thanh kiểm tra, UBCKNN đã phát hiện các vi phạm của công ty đại chúng, công ty niêm yết về giao dịch chứng khoán; vi phạm chế độ báo cáo của cổ đông lớn, cổ đông nội bộ, người có liên quan; vi phạm về hoạt động kinh doanh, cung cấp dịch vụ, chế độ báo cáo và công bố thông tin của các công ty chứng khoán, công ty quản lý quỹ để xử lý theo thẩm quyền, đảm bảo tính răn đe, phòng ngừa vi phạm.
Công tác xử phạt vi phạm hành chính của UBCKNN đối với các đơn vị liên quan được tiến hành kịp thời và không có khiếu nại.
Cũng thông qua giám sát một số công ty quản lý quỹ ký hợp đồng quản lý danh mục đầu tư với ngân hàng thương mại, UBCKNN đã chủ động thông báo cho ngân hàng nhà nước ban hanh cơ chế,c hính sách; thực hiển thanh tra, kiểm tra và xử lý vi phạm.
Nói về những tồn tại, yếu kém kết luận của Thanh tra Chính phủ có nêu:
Thứ nhất, về công tác xây dựng và hoàn thiện thể chế còn những tồn tại, hạn chế: phạm vi điều chỉnh của Luật Chứng khoán còn hẹp, mới bao hàm những nội dung cơ bản nhất, phù hợp với một thể chế thị trường chứng khoán mới hoạt động với các công cụ chứng khoán, các hoạt động giao dịch cũng như hệ thống quản lý đơn giản và chưa đáp ứng được yêu cầu thực tiễn; việc xây dựng và hoàn thiện các văn bản hướng dẫn còn chậm so với quy định của pháp luật.
Thứ hai, trong quản lý các hoạt động dịch vụ thuộc lĩnh vực chứng khoán còn có những tồn tại, hạn chế trong việc chấp thuận tư cách thành viên và cấp giấy chứng nhận đăng ký thành viên tại HNX; Việc kiểm tra bát thường đối với HNX, HOSE và VSD theo quy định của Bộ Tài chính chưa được thực hiện; công nợ phải thu khó đòi của Quỹ hỗ trợ thanh toán tại thời điểm 30/6/2013 do VSD quản lý đối với công ty chứng khoán SME là 3,628 tỷ đồng, công ty chứng khoán Tràng An là 3,309 tỷ đồng.
Thứ ba, Ủy ban Chứng khoán Nhà nước chậm có kế hoạch sử dụng khoản kinh phí 45,097 tỷ đồng để xây dựng trụ sở cơ quan; đến ngày 15/9/2013, nợ phí quản lý công ty đại chúng chưa có khả năng thu hồi 4,896 tỷ đồng.
Bên cạnh đó, việc thực hiện 6 gói thầu về công nghệ thông tin còn có khuyết điểm: Hợp đồng giao nhận thầu giữa chủ đầu tư và nhà thầu các gói thầu không có điều khoản quy định đối tượng bảo hiểm, mức bảo hiểm, thời gian bảo hiểm và trách nhiệm của các bên; Ủy ban Chứng khoán không lập đề cương và dự toán chi tiết trình Bộ Tài chính; Cục trưởng Cục Công nghệ thông tin lập dự toán gói thầu nâng cấp cổng thông tin điện tử Ủy ban Chứng khoán chưa đúng quy định...
Thanh tra Chính phủ đã kiến nghị Thủ tướng Chính phủ chỉ đạo Bộ Tài chính phối hợp với các Bộ, ngành có liên quan xây dựng đề án trình Chính phủ để trình Quốc hội cho phép nghiên cứu, sửa đổi, bổ sung Luật Chứng khoán theo hướng mở rộng phạm vi điều chỉnh của Luật Chứng khoán; xử lý một số vướng mắc trong thực tiễn, trong đó có vướng mắc về thẩm quyền của Ủy ban Chứng khoán Nhà nước trong điều tra hành chính; xử lý những vướng mắc về thẩm quyền ban hành quy chế, quy định, quy trình của HNX, HOSE, VSD…
Thanh tra Chính phủ cũng kiến nghị Bộ trưởng Bộ Tài chính, Chủ tịch Ủy ban Chứng khoán Nhà Nước, trên cơ sở phân cấp quản lý cán bộ, Bộ trưởng Bộ Tài chính tổ chức kiểm điểm, chấn chỉnh và xử lý theo thẩm quyền về các khuyết điểm, tồn tại nêu trên.
Ngoài ra, yêu cầu Ủy ban Chứng khoán Nhà nước thu hồi nợ phí quản lý công ty đại chúng tồn đọng trên 4,8 tỷ đồng; Có kế hoạch sử dụng khoản kinh phí trên 45 tỷ đồng để xây dựng trụ sở cơ quan Ủy ban Chứng khoán Nhà nước theo quy định của pháp luật.
Đối với Trung Tâm lưu ký chứng khoán, Thanh tra Chính phủ kiến nghị phải xử lý khoản nợ Quỹ hộ trợ thanh toán của SME là 3,6 tỷ đồng và công ty chứng khoán Tràng An là 3,3 tỷ đồng theo đúng quy định khi tiến hành thu hồi giấy chứng nhận thành viên lưu ký đối với 2 công ty chứng khoán này.
