HT1, BCC, PPC, BTP: Hưởng lợi từ việc đồng Euro, Yen, Won giảm giá
Từ tháng 6/2014, đồng Euro mất giá 8,8% vì Ngân hàng Trung ương Châu Âu cắt giảm lãi suất và công bố một số chương trình kích thích nhằm giải quyết tình trạng lạm phát ở mức thấp và tăng trưởng yếu.
Tương tự, đồng Yen Nhật giảm 7,7% so với tiền đồng Việt Nam vì Ngân hàng Trung ương Nhật tiếp tục các biện pháp nới lỏng tiền tệ nhằm khắc phục tình trạng giảm phát để thúc đẩy nền kinh tế lớn thứ ba thế giới.
Việc đồng Euro và đồng Yen Nhật mất giá so với tiền đồng Việt Nam sẽ có lợi cho một số doanh nghiệp có khoản vay nợ đáng kể bằng hai ngoại tệ này.
Theo đó, CTCP Xi măng Hà Tiên 1 (HT1) đã công bố kết quả kinh doanh trong quý 3/2014 trong đó đáng chú ý là doanh thu tài chính tăng vọt từ 4,6 tỷ đồng cùng kỳ lên 176,4 tỷ đồng.
Doanh thu tài chính của HT1 quý 3/2014 so với cùng kỳ
Trừ đi các chi phí liên quan, lãi ròng HT1 đạt 77,7 tỷ đồng, cùng kỳ lỗ 72,5 tỷ đồng. Lũy kế 9 tháng cho thấy doanh thu đạt 4.905 tỷ đồng, thực hiện được 70% kế hoạch năm. Lãi trước thuế đạt 116,7 tỷ đồng, vượt tới hơn 450% kế hoạch.
Một công ty cùng ngành khác là CTCP Xi măng Bỉm Sơn (BCC) cũng đã công bố KQKD quý 3/2014 vượt trội so với cùng kỳ.
Riêng quý 3/2014, doanh thu thuần đạt 1010,7 tỷ đồng tăng 14,54% so với cùng kỳ. Mặc dù các khoản chi phí đều tăng cao nhưng doanh thu tài chính lên tới 55,23 tỷ đồng cao gấp 36 lần cùng kỳ (1,52 tỷ đồng) giúp BCC lãi ròng 16,5 tỷ đồng trong khi cùng kỳ lỗ 10,7 tỷ đồng nâng mức lãi ròng 9 tháng đầu năm 2014 lên 50,77 tỷ đồng cao gấp gần 2 lần cùng kỳ 2013.
Được biết, năm 2014, BCC đặt kế hoạch cao "ngất ngưởng" với mức lợi nhuận sau thuế gần 124,83 tỷ đồng tăng gần 287,3 lần so với lợi nhuận thực hiện được trong năm 2013 của công ty mẹ. Như vậy mặc dù lãi tăng trưởng so với cùng kỳ nhưng kết thúc 9 tháng đầu năm 2014 công ty mới chỉ hoàn thành được trên 40% kế hoạch.
Dù kinh doanh dưới giá vốn trong quý 3, nhưng nhờ quý 3 công ty mẹ phát sinh lãi chênh lệch tỷ giá sau khi đánh giá lại tỷ giá của khoản nợ vay có nguồn gốc ngoại tệ cuối kỳ với trị giá lãi tỷ giá là 413,33 tỷ đồng đã giúp lãi ròng của CTCP Nhiệt điện Phả Lại (PPC) trong kỳ vẫn đạt 338 tỷ đồng, cao gấp 3,4 lần cùng kỳ năm 2013.
Do kết quả kinh doanh 2 quý đầu năm kém khả quan, đặc biệt là con số thua lỗ gần 64 tỷ đồng trong quý 2 khiến lũy kế 9 tháng đầu năm 2014, PPC chỉ đạt gần 496 tỷ đồng giảm 64,55% so với cùng kỳ năm ngoái.
Tính đến 30/09/2014, số dư nợ vay của Công ty mẹ theo Hợp đồng vay dài hạn của EVN còn lại là 25,06 tỷ JPY, tỷ giá giữa VNĐ/JPY tại ngày 30/09/2014 được dùng làm cơ sở để đánh giá lại khoản nợ vay có nguồn gốc ngoại tệ do NHTMCP Ngoại thương Việt Nam thông báo là 192,97 VNĐ/JPY, giảm so với tỷ giá đánh giá lại cuối kỳ trước (thời điểm 30/06/2014 tỷ giá là 209,46 VNĐ/JPY), đồng thời giảm so với tỷ giá tại thời điểm 31/12/2013 (tỷ giá là 199,64 VNĐ/JPY).
Một doanh nghiệp nhiệt điện khác là CTCP Nhiệt điện Bà Rịa (BTP) có nguồn vay nợ lớn bằng đồng Won (KRW), lợi nhuận quý III/2014 tăng đột biến do có khoản lãi chênh lệch tỷ giá (tỷ giá KRW/VND giảm mạnh).
Trong quý III/2014, BTP đạt doanh thu thuần 218,2 tỷ đồng, giảm 17%, nhưng lợi nhuận sau thuế đạt gần 64 tỷ đồng, tăng hơn 5 lần so với cùng kỳ năm 2013. Trong đó, riêng khoản lãi chênh lệch tỷ giá chưa thực hiện được ghi nhận gần 29 tỷ đồng, trong khi cùng kỳ năm ngoái lỗ chênh lệch tỷ giá chưa thực hiện là 36,6 tỷ đồng.
Hiện tại, nợ vay của BTP là 683,2 tỷ đồng, trong đó các khoản vay gốc ngoại tệ đến từ Quỹ hợp tác phát triển kinh tế Hàn Quốc - EDCF là 33,7 tỷ KRW, tương đương 617 tỷ đồng và khoản vay từ EVN hơn 3 triệu USD, tương đương 66,2 tỷ đồng.
Lũy kế 9 tháng đầu năm, BTP ghi nhận doanh thu thuần đạt 1.550 tỷ đồng, tăng 47% cùng kỳ. Lãi ròng đạt 101,2 tỷ đồng, tăng 26% cùng kỳ, vượt 77% kế hoạch năm.
Dù lãi cao trong 9 tháng đầu năm 2014, nhưng Công ty chỉ đề xuất kế hoạch sản xuất kinh doanh 2015 để trình ĐHĐCĐ, với doanh thu hơn 1.400 tỷ đồng, lợi nhuận trước thuế là 74,1 tỷ đồng và cổ tức là 8%.
Cẩn trọng với ẩn số tỷ giá
Nhiều doanh nghiệp đang trở thành "ngư ông đắc lợi" từ biến động tỷ giá do có khoản vay lớn bằng ngoại tệ, nhưng đây cũng là điểm yếu của những doanh nghiệp này bởi khi tỷ giá biến động theo chiều hướng bất lợi thì hơn ai hết, đây sẽ là các doanh nghiệp phải gánh chịu rủi ro cao.
Theo báo cáo kết quả kinh doanh những năm gần đây của PPC, doanh nghiệp này liên tục phải trả khoản chi phí tài chính lớn, lỗ do chênh lệch tỷ giá đồng Yên. Khoản nợ vay ODA bằng đồng Yên rất lớn, Nhiệt điện Phả Lại đã phải chịu khoản lỗ chênh lệch tỷ giá không nhỏ. Đơn cử, năm 2008 bị lỗ chênh lệch tỷ giá hơn 1.543 tỷ đồng, năm 2010 lỗ 836 tỷ đồng, năm 2011 lỗ 604 tỷ đồng… Đây cũng là một nguyên nhân kéo giảm lợi nhuận hàng năm.
Tuơng tự, cổ phiếu BTP cũng bị ảnh hưởng mạnh bởi tỷ giá ngoại tệ. Trong năm 2011, BTP lãi ròng 62,7 tỷ, năm 2012 lãi ròng tăng vọt lên 135,34 tỷ và năm 2013 lại sụt còn 55 tỷ đổng.
