Doanh nghiệp... 5 không!

Doanh nghiệp... 5 không!

Hiện nay, chỉ có 30% DNNVV tiếp cận được vốn vay từ ngân hàng thương mại và các tổ chức tín dụng (NHTM), 70% còn lại phải sử dụng vốn tự có hoặc vay từ nguồn khác.

“Tiên trách kỷ, hậu trách nhân”, trước khi trách các NHTM, các DNNVV cần tự xem xét, đánh giá về chính mình. Không phải là tất cả, nhưng có một bộ phận không nhỏ các DNNVV ở nước ta hiện nay đang là “doanh nghiệp... 5 không”.

Thứ nhất là không có chiến lược kinh doanh dài hạn. Trong những năm qua, không ít DNNVV ra đời chỉ nhằm thực hiện một thương vụ, một dự án kinh doanh bất động sản (BĐS) hoặc để khai thác một khu mỏ được cấp phép. Vì vậy, "chiến lược kinh doanh dài hạn" là điều mà những DN này không hề nghĩ đến.

Từ đó, hoạt động kinh doanh không dựa trên năng lực cốt lõi mà chạy theo phong trào. Chẳng hạn, khi thị trường BĐS bùng nổ, nhiều DN dù không đủ vốn, năng lực chuyên môn về kinh doanh, nhưng vẫn tìm mọi cách để đăng ký ngành nghề kinh doanh, vay vốn thực hiện dự án. Đến khi có những biến động về thị trường BĐS, khi các NHTM hạn chế cho vay đối với kinh doanh BĐS, khi có sự đóng băng của thị trường... những DN này trở tay không kịp.


Thứ hai, không quan tâm đến xây dựng thương hiệu.

Do không có chiến lược kinh doanh dài hạn, năng lực tài chính yếu nên không ít DNNVV không quan tâm đến xây dựng thương hiệu. Vì vậy, những yếu tố rất quan trọng như văn hoá DN, văn hoá giao tiếp, giữ chữ tín với đối tác, đã không được chủ DN quan tâm.

Thứ ba, không có quy chế, quy trình trong quản trị DN. Điều đó thể hiện ở chỗ, khá nhiều DN quản trị theo phương thức thuận tiện, thiếu quy định rõ ràng về nhiệm vụ, quyền hạn và mối quan hệ giữa các cán bộ quản lý, các bộ phận chuyên môn trong DN. Vì vậy, tình trạng "dẫm chân lên nhau" hoặc bỏ trống một hoặc một số lĩnh vực không có người chịu trách nhiệm; tình trạng lợi dụng kẽ hở để lãng phí, tham nhũng ngay trong nội bộ DN tất yếu sẽ xảy ra ở những mức độ khác nhau.

Thứ tư, không có thói quen tôn trọng các quy định của pháp luật. Đây là tình trạng xảy ra ở rất nhiều DNNVV. Biết là bán hàng không phát hành hoá đơn, để doanh thu ngoài sổ kế toán và báo cáo tài chính, sử dụng lao động, nhưng không thực hiện nghĩa vụ nộp các loại bảo hiểm bắt buộc; không thực hiện nghĩa vụ thanh toán quy định trong hợp đồng kinh tế, cố tình dây dưa nhằm chiếm dụng vốn của đối tác... là vi phạm pháp luật, nhưng nhiều DN vẫn "vô tư" thực hiện.

Thứ năm, không minh bạch. Tình trạng không minh bạch trong các DNNVV xảy ra ở hầu hết các lĩnh vực, như không minh bạch với đồng sở hữu, bạn hàng, người lao động. Nhưng nghiêm trọng hơn là trong công tác quản lý tài chính, kế toán.

Tình trạng lập 2-3 sổ kế toán và báo cáo tài chính với số liệu khác nhau là phổ biến. Với những "doanh nghiệp 5 không" thì thử hỏi NHTM nào dám cho vay, kể cả khi có tài sản thế chấp? Bởi, không phải tài sản thế chấp nào của DN cũng có thể dễ bán để thu hồi vốn cho vay khi phát mại tài sản? Và, do đó, việc cho vay tín chấp lại là.... "mơ về nơi xa lắm"!