Hỗ trợ khởi nghiệp
Từ giữa năm 2014 đến nay, quỹ đầu tư mạo hiểm xuất hiện những thương hiệu hoàn toàn Việt Nam là Seedcom và FPT Ventures. Các quỹ đầu tư trong nước đang hướng đến các dự án khởi nghiệp, các startup ngành bán lẻ, công nghệ... với các khoản đầu tư từ 50.000 - 200.000 USD.
Theo ông Mai Hoàng Phương - Giám đốc Công ty CP Hạt Giống (Seedcom), có nhiều lý do để nhà đầu tư chọn các công ty công nghệ vì đây là lĩnh vực có vốn đầu tư ban đầu ít.
Hơn nữa, tại Việt Nam, internet đang phát triển mạnh mẽ và sự tiếp cận công nghệ từ các smartphone đang hứa hẹn sự bùng nổ của ngành này.
Tuy ra đời chưa lâu nhưng theo đại diện của Tập đoàn FPT, FPT Ventures sẽ tập trung hỗ trợ các dự án khởi nghiệp có định giá chưa tới 1 triệu USD ở các lĩnh vực internet, di động, giải pháp doanh nghiệp (DN) vừa và nhỏ, y tế, giáo dục, giao thông và SMAC.
Ưu tiên cao nhất của Quỹ là đầu tư vốn hạt giống (Seed funding) và gọi vốn vòng 2 (Serie A) vào các công ty đã trải qua giai đoạn phát triển ý tưởng và đã đưa vào kinh doanh hoặc các nhóm tốt nghiệp từ các vườn ươm khởi nghiệp trong khu vực và quốc tế có quan hệ với FPT, chẳng hạn 500 Startups, Founder Institue, Magic, JDFI, Dream+...
FPT Ventures sẽ hoạt động với tư cách như một nhà đầu tư và là nơi ươm mầm cho các startup bằng việc cung cấp tiền mặt, nguồn lực cũng như kỹ năng về công nghệ và kinh nghiệm quản lý.
Với sự hỗ trợ của FPT Ventures, các startup có cơ hội tiếp cận với nguồn vốn đầu tư, nơi làm việc, ban cố vấn, kinh nghiệm mở rộng thị trường, năng lực marketing và truyền thông, mối quan hệ với các quỹ đầu tư trên thế giới để triển khai sản phẩm trong nước và từng bước mở rộng ra khu vực.
Các startup còn có thể tận dụng triệt để hạ tầng kỹ thuật cũng như sử dụng các nguồn lực có sẵn từ FPT để tiết kiệm chi phí và đẩy nhanh tiến độ.
Cũng như FPT Ventures, Seedcom đã đầu tư vào các công ty khởi nghiệp trong các lĩnh vực bán lẻ, nền tảng bán lẻ và thương mại điện tử.
Theo chia sẻ của ông Mai Hoàng Phương, tại Việt Nam, ngành bán lẻ rất tiềm năng vì dân số đông và trẻ. Làm thế nào để tạo ra được dịch vụ vượt trội với giá cả hợp lý là điều mà hầu hết các DN bán lẻ đều chú trọng.
"Có những DN Seedcom tham gia điều hành trực tiếp nhưng có DN Seedcom chỉ đầu tư tài chính và đóng góp ý kiến giúp họ phát triển. Mục tiêu của chúng tôi là hỗ trợ các DN nhỏ về tài chính, kinh nghiệm quản lý và điều hành", ông Hoàng Mai Phương cho biết.
Trong khi đó, FPT Ventures đầu tư vào chính các công ty con của tập đoàn như Sendo.vn, Ants.vn, FPT Play, Nhacso.net, Viecnha.vn, gostudybooking.com, Fshare.vn.
Ông Trương Gia Bình - Chủ tịch Tập đoàn FPT, cho biết, mỗi năm FPT sẽ dành 3 triệu USD cho Quỹ Đầu tư mạo biểm FPT Ventures. "FPT Ventures sẽ thổi một luồng khí sáng tạo để mỗi cá nhân sẽ trở nên sáng tạo hơn, DN nhỏ lớn hơn còn DN lớn sẽ càng lớn hơn", ông Bình khẳng định.
Dù là các công ty khởi nghiệp nhưng các nhà đầu tư đưa ra mục tiêu khá cao. Ông Nguyễn Hữu Đức - Giám đốc Quỹ FPT Ventures, cho biết: "Quỹ sẽ đưa ra quyết định đầu tư chỉ trong vòng 4 tháng kể từ ngày ý tưởng được gửi đi. Yêu cầu của chúng tôi với các nhà sáng lập là cam kết trong vòng ít nhất 5 năm phải phát triển thành một công ty lớn".
Kết nối thành công
Chỉ mới tham gia thị trường hơn 1 năm (Seedcom thành lập vào tháng 6/2014) nhưng Công ty này đã đầu tư vào 15 DN trong các lĩnh vực bán lẻ, chuỗi cung ứng và thương mại điện tử.
Mục tiêu mà Seedcom hướng đến là tạo sự kết nối cho các DN đã đầu tư và giúp những thương hiệu này phát triển bền vững.
Ông Mai Hoàng Phương, cho rằng, vấn đề của các DN bán lẻ là làm sao kiểm soát hàng tồn kho, giao tiếp khách hàng... Các công ty mà Seedcom đầu tư tùy vào vai trò, vị trí của mình sẽ kết nối với nhau, hỗ trợ nhau phát triển.
Hiện Seedcom đã giúp cho Juno.vn kết nối với nhiều "công ty con" của Seedcom như haravan, giaohangnhanh, Izihelf...
Cụ thể, Juno ngoài bán tại cửa hàng còn bán hàng trên mạng nên cần haravan.com hỗ trợ thiết kế website và giaohangnhanh "chịu trách nhiệm" đưa sản phẩm do Juno bán đến cho khách hàng.
Không chỉ vậy, Juno còn được Izihelf "hỗ trợ" trung tâm dịch vụ thông qua tổng đài, website và facebook để nắm bắt tâm lý, thị hiếu khách hàng...
Mặc dù hoạt động của các quỹ đầu tư trong nước còn mới nhưng đã có những hiệu quả bước đầu. Kết quả công việc của Juno.vn đã cho thấy điều đó. Là cơ sở sản xuất giày thành lập năm 2008.
Năm 2012, juno.vn mở cửa hàng bán giày, túi xách và trang sức nhưng sau 3 năm cũng chỉ có thể phát triển được 2 cửa hàng.
Vậy mà, sau 8 tháng với sự "góp mặt" của Seedcom và kết nối với haravan, Izihelf, giaohangnhanh..., Juno.vn đã phát triển lên 15 cửa hàng tại TP.HCM và Hà Nội.
Cũng như thế, concung.vn đã qua giai đoạn đầu tư ban đầu và đã có 80 cửa hàng tại nhiều tỉnh - thành. Công ty Giaohangnhanh hiện đã có mặt tại 63 tỉnh - thành, 400 quận - huyện và một phần của 9.000 phường - xã.
Và dự kiến, trong vòng 2 năm tới, giaohangnhanh sẽ trở thành một tên tuổi lớn trong ngành vận chuyển ứng dụng công nghệ điện tử. Không dừng lại ở những thương hiệu đầu tư, những người sáng lập Seedcom đặt mục tiêu trở thành công ty trị giá 300 triệu USD vào năm 2020.
Và các DN mà Seedcom đầu tư cũng đưa ra chiến lược rất táo bạo. Chẳng hạn như concung.com (hệ thống cửa hàng bán các sản phẩm cho mẹ và bé) đặt mục tiêu đạt 400 cửa hàng vào năm 2017.
Với mong muốn biến Việt Nam thành một quốc gia khởi nghiệp như Israel, không chỉ hỗ trợ các đơn vị trong tập đoàn, FPT đang hợp tác chiến lược với các quỹ và vườn ươm quốc tế để có thể tạo ra một môi trường khởi nghiệp với mục tiêu 5.000 công ty công nghệ đến năm 2020.
"FPT cam kết đi dài hạn cùng các đơn vị khởi nghiệp. Chúng tôi sẽ chia sẻ những thất bại mà FPT đã gặp trên chặng đường phát triển để tránh cho các starup những rủi ro", ông Nguyễn Hữu Đức, Giám đốc Quỹ FPT Ventures cho biết.
Trong khi đó, lãnh đạo Seedcom không nghĩ đến chuyện thoái vốn mà làm thế nào để các DN do Seedcom đầu tư sẽ phát triển như họ đã ước mơ.
Và "chúng tôi có niềm tin sẽ làm được vì chủ của những đơn vị mà Seedcom đầu tư là những người trẻ có kiến thức, có hoài bão, có quyết tâm và không chịu đầu hàng trước khó khăn. Với kiến thức tích lũy được qua thời gian làm việc chúng tôi tin có thể hỗ trợ, giúp sức cho họ. Áp lực lớn nhất của chúng tôi là làm thế nào để các DN này phát triển bền vững", ông Mai Hoàng Phương chia sẻ.
