Theo hãng tin Bloomberg, nhà đầu tư chứng khoán kỳ cựu Joseph Kennedy đã bán cổ phiếu của mình ở mức đỉnh ngay trước khi thị trường suy thoái vào năm 1929. Nguyên nhân là nhà đầu tư này đã nghe thấy một cậu bé đánh giày nói về đầu tư chứng khoán với ông. Theo nhà đầu tư Kennedy, nếu ngay cả một cậu bé đánh giày cũng mua cổ phiếu thì thị trường chứng khoán đang sắp suy giảm mạnh.
Theo báo cáo của China Household Finance Survey (CHFS) về thành phần nhà đầu tư khiến thị trường chứng khoán Trung Quốc tăng trưởng nóng thời gian gần đây, cho thấy thị trưởng "có vẻ như không an toàn"
Khảo sát của CHFS cho thấy phần lớn những nhà đầu tư mới trên thị trường chứng khoán Trung Quốc có trình độ chưa đến cấp 3 và có tỷ lệ nắm giữ tài sản tương đối thấp (vốn chủ sở hữu để đầu tư thấp, tăng cao khả năng vay nợ).
Nhà đầu tư hiện hữu vs Nhà đầu tư mới
Hơn 2/3 số nhà đầu tư mới tại Trung Quốc bỏ học từ giữa cấp 2, tức là vào khoảng 15 tuổi. Thậm chí có hơn 30% nhà đầu tư mới bỏ học từ năm 12 tuổi hoặc nhỏ hơn. Mức độ nắm giữ tài sản của khu vực nhà đầu tư mới chỉ bằng một nửa so với các nhà đầu tư hiện hữu.
Đã có những bằng chứng chắc chắn cho thấy tăng trưởng 78% của thị trường chứng khoán Trung Quốc trong năm qua là do đầu cơ chứ không phải do các nguyên tắc đầu tư cơ bản. Số tài khoản mở mới và lượng giao dịch trên thị trường tăng mạnh nhưng kỳ vọng về sự tăng trưởng và lợi nhuận lại không như vậy.
Chỉ số chứng khoán Thượng Hải và số tài khoản mở mới
Chỉ số chứng khoán Thượng Hải và dự báo tăng trưởng GDP
Báo cáo trên cũng cho thấy sự tăng trưởng đáng kinh ngạc của chứng khoán Trung Quốc chủ yếu do các nhà đầu tư cá nhân thiếu kinh nghiệm. Tuy nhiên, điều này không có nghĩa là đà tăng điểm không được duy trì. Trung Quốc là nước có dân số lớn với lượng tài chính tiết kiệm cao và không có nhiều kênh đầu tư. Vì vậy, diễn biến trên thị trường chứng khoán Trung Quốc thời gian tới sẽ rất khó đoán và có thể đảo chiều đột ngột.
Bên cạnh đó, sự sụt giảm của thị trường bất động sản cũng là nguyên nhân thúc đẩy chứng khoán. Khảo sát của CHFS cho thấy nhà đầu tư dự đoán lợi nhuận trên thị trường chứng khoán hấp dẫn hơn so với bất động sản. Bản báo cáo trên cũng cho thấy những nhà đầu cơ thúc đẩy sự tăng trưởng nóng nhu cầu nhà đất trước đây đang có sự chuyển hướng kênh đầu tư rõ ràng.
Theo lý thuyết, việc chuyển kênh đầu tư từ bất động sản sang thị trường chứng khoán là một yếu tố tích cực. Khu vực bất động sản của Trung Quốc đang bị dư thừa nguồn cung.
Trong khi đó, Thống đốc Chu Tiểu Xuyên của ngân hàng trung ương nhận định việc thị trường chứng khoán gia tăng sẽ giúp các doanh nghiệp huy động vốn dễ dàng hơn.
Tuy nhiên, trong thực tế thì sự tăng giá do tình trang đầu cơ “bầy đàn” của các nhà đầu tư cá nhân sẽ không bền vững.
Bên cạnh đó, báo cáo của CHFS cũng có những thông tin lạc quan. Thị trường lao động Trung Quốc có những tín hiệu lạc quan khu tỷ lệ thất nghiệp ở mức 4% trong quý 4/2014, thấp hơn mức 5,6% của quý 3/2014. Mặc dù vậy, chỉ số này bị ảnh hưởng nhiều bởi yếu tố mùa vụ.
Thủ tướng Trung Quốc Lý Khắc Cường đã cam kết rằng sẽ thực hiện thêm các chính sách kích thích kinh tế nếu tình trạng tăng trưởng kinh tế chậm ảnh hưởng đến thị trường việc làm. Do đó, những số liệu trên cho thấy điều kiện để thực hiện thêm kích thích kinh tế của Trung Quốc vẫn chưa được đáp ứng.
