Chứng khoán Trung Quốc: Đi tìm mầm sống trong "cái chết"

(NDH) Chính phủ Trung Quốc vừa ban hành lệnh cấm các cổ đông lớn bán ra trên thị trường chứng khoán trong 6 tháng tới nhằm hạn chế đà giảm của cổ phiếu, bất chấp quy định này có thể ảnh hưởng tiêu cực đến thị trường trong dài hạn.

Ủy ban Chứng khoán Trung Quốc (CSRC) đã ra quy định yêu cầu các cổ đông nắm giữ trên 5% cổ phần phải ngừng bán cổ phiếu. Lý do được đưa ra là thị trường chứng khoán đã trở nên “bất hợp lý”.

Bên cạnh đó, các giám đốc, thành viên ban kiểm soát và cán bộ quản lý cao cấp bị cấm giảm tỷ lệ sở hữu của họ trong công ty. CSRC cho biết họ sẽ xử lý nghiêm các hành vi vi phạm quy định trên.

Đây là những động thái mới nhất, dù chỉ trong ngắn hạn, từ chính quyền Bắc Kinh nhằm ngăn chặn đà đi xuống sau khi thị trường chứng khoán Trung Quốc đã giảm hơn 30% trong 3 tuần qua.

Giám đốc chiến lược Patrick Chovanec của Silvercrest Asset Management nhận định chính phủ Trung Quốc đang phải “phá hủy” thị trường của mình để có thể cứu vãn tình hình.

Bất chấp những ảnh hưởng lâu dài từ sự can thiệp này, CSRC không có lựa chọn nào khác ngoài việc hành động trước khả năng bong bóng chứng khoán đổ vỡ.

Quy định trên được đưa ra sau khi thị trường chứng khoán Trung Quốc có một ngày Thứ Tư đen tối. Chỉ số chứng khoán Thượng Hải (Shanghai Composite Index) giảm 8,2% ngay sau khi mở cửa phiên 8/7. Hàng loạt các công ty đã tạm ngừng giao dịch cổ phiếu.

Nhiều nhà đầu tư hiện nay lo sợ tình hình hỗn loạn tại thị trường Trung Quốc có thể gây bất ổn cho nền kinh tế và lây lan sang các quốc gia khác. Thậm chí, nhiều chuyên gia nhận định rủi ro tại Trung Quốc còn nguy hiểm hơn so với cuộc khủng hoảng Hy Lạp.

Chính quyền Tổng thống Mỹ Barack Obama lo ngại sự giảm mạnh của chứng khoán Trung Quốc có thể ảnh hưởng đến chương trình cải cách kinh tế của nước này.

Bộ trưởng Tài chính Jack Lew nhận định mối quan tâm thực sự của chính phủ Mỹ là về tăng trưởng dài hạn của kinh tế Trung Quốc.

“Làm thế nào các nhà hoạch định chính sách Trung Quốc đối phó với tình hình hiện nay, và điều này sẽ có ý nghĩa thế nào đối với những vấn đề cốt lõi của nền kinh tế (Trung Quốc)?”- ông nói.

Tạm ngừng giao dịch

Hơn 500 công ty niêm yết trên sàn chứng khoán Thượng Hải và Thẩm Quyến đã công bố tạm ngừng giao dịch trong phiên 8/7, đưa tổng số lên khoảng 1.300 công ty - chiếm 45% số cổ phiếu trên thị trường.

Chuyên gia phân tích Du Changchun của Northeast Securities cho biết ông chưa bao giờ thấy tình trạng suy giảm mạnh như vậy trước đây, tình trạng thanh khoản hầu như không có (nghiêng về bên bán). Ban đầu, nhiều nhà đầu tư muốn nắm giữ những cổ phiếu lớn. Nhưng khi nhiều cổ phiếu nhỏ bị ngừng giao dịch, họ đã giảm tỷ lệ rủi ro bằng cách bán những cổ phiếu bluechip này.

Chính quyền Bắc Kinh đã phải vật lộn hơn 1 tuần nay để trấn an nhà đầu tư nhưng hiện vẫn chưa có thêm các biện pháp nào khác để hỗ trợ thị trường. Ngân hàng trung ương Trung Quốc nói sẽ tăng cường hỗ trợ các công ty chứng khoán nhằm chống đỡ cho thị trường.

Bộ Tài chính và công ty đầu tư quốc doanh Central Huijin Investment Ltd cam kết không giảm sở hữu cổ phần trong 4 ngân hàng nhà nước lớn.

Chỉ số chứng khoán thế giới cũng bị ảnh hưởng khi giảm điểm, đồng Yên tăng giá so với USD trước tình trạng bán tháo của chứng khoán trung Quốc và lo ngại về khủng hoảng Hy Lạp.

Thách thức đối với Chủ tịch Tập Cận Bình

Sự tuột dốc của thị trường chứng khoán Trung Quốc đang khiến Chủ tịch Tập Cận Bình và các nhà lãnh đạo đau đầu, trong bối cảnh kinh tế nước này vẫn đang tăng trưởng chậm lại.

Chủ tịch Trung Quốc Tập Cận Bình

Động thái can thiệp của CSRC đặt ra nghi vấn về khả năng tự do hóa thị trường cũng như chương trình cải cách kinh tế của chính quyền Bắc Kinh. Hơn nữa, quy định này sẽ khiến niềm tin của nhà đầu tư suy giảm mạnh cũng như tác động tiêu cực đến thị trường trong dài hạn. Chắc chắn mọi nhà đầu tư đều không muốn bị đóng băng cổ phiếu khi thị trường giao dịch mạnh.

Trung Quốc đã dựng lên nhiều công ty môi giới và quản lý quỹ với cam kết mua hàng tỷ USD cổ phiếu thông qua sự trợ giúp của một công ty tài chính quốc doanh được hậu thuẫn bởi ngân hàng trung ương. Các quan chức chứng khoán cho biết công ty Securities Finance Corp đã cấp 260 tỷ Nhân dân tệ tín dụng cho 21 công ty môi giới chứng khoán Trung Quốc.

Không giống như những thị trường chứng khoán khác, vốn bị chi phối bởi các công ty quản lý quỹ chuyên nghiệp, thị trường Trung Quốc đa phần là các nhà đầu tư nhỏ lẻ, chiếm 85%, khiến tình hình bất ổn tại đây càng thêm trầm trọng.

Phát ngôn viên Deng Ge của CSRC cho biết đang có sự gia tăng trong việc “bán ra một cách bất hợp lý” trên thị trường cổ phiếu Trung Quốc.

Giám đốc điều hành Wang Feng của quỹ đầu tư Alpha Squared Capital nhận định đang có hoảng loạn trên thị trường Trung Quốc. Các nhà đầu tư đang di chuyển theo cùng một xu thế với tâm lý bất an.