Từ đầu năm đến nay, thị trường chứng kiến rất nhiều cú "sốc" tăng giá phi mã của các DN mới lên niêm yết. Điều này khác hẳn những năm trước, cổ phiếu lên sàn bao giờ cũng trải qua 1 giai đoạn "thử thách" trước khi vào chu kỳ tăng giá.
Lên sàn = Tăng giá
Gần đây nhất cổ phiếu GTN của CTCP Đầu tư Sản xuất Thống nhất. Cổ phiếu này có mạch tăng 9 phiên trần liên tiếp từ mức giá 12.600đ/CP ngày 3/10 lên mức 21.200đ/CP ngày 15/10 (gần 70%). Thanh khoản của GTN tăng dần khi mỗi ngày có vài chục đến vài trăm ngàn đơn vị được khớp lệnh.
Cổ phiếu TVC của CTCP Quản lý Đầu tư Trí Việtgiao dịch phiên đầu tiên trên HNX vào ngày 23/9 với giá tham chiếu chào sàn là 12.500 đồng/cổ phiếu. Sau 7 phiên tăng trần liên tiếp TVC có giá 28.200đ/CP tương ứng mức tăng trên 100%. Cổ phiếu NDF của CTCP Chế biến thực phẩm nông sản xuất khẩu Nam Định chào sàn ngày 12/9 với giá tham chiếu 14.500 đồng/cổ phiếu. Sau gần nửa tháng giao dịch cổ phiếu này đã tăng lên 38.000đ/CP tương ứng trên 120%.
Cổ phiếu VMI của CTCP Khoáng sản Visaco chào sàn ngày 9/10 với giá 16.200 đồng cho đến ngày 17/10 cũng đã tăng lên mức giá 22.500 đồng.
Sức nóng của các cổ phiếu mới chào sàn đã lan tỏa dần đến các cổ phiếu sắp chào sàn trên thị trường OTC. Đơn cử trường hợp CTCP Tập đoàn Tiến Bộ (mã TTB). Khi thông tin chuẩn bị nộp hồ sơ và dự kiến niêm yết vào cuối tháng 11/2014 trên HNX bị rò rỉ, cổ phiếu TTB đã được nhiều nhà đầu tư săn đón tìm mua.
Ngoài TTB còn nhiều cổ phiếu OTC khác đang thu hút sự quan tâm của các nhà đầu tư như CTCP Dây Cáp Điện Việt Nam, trái phiếu chuyển đổi của CTCP Đầu tư Hạ tầng Kỹ thuật Thành phố Hồ Chí Minh, CPTP Phân bón Miền Nam.
Tăng giá vì sao?
Ngoài nội tại doanh nghiệp, có thể nói sức hấp dẫn của cổ phiếu OTC sắp chào sàn một phần đến từ quá khứ tăng giá của nhiều cổ phiếu từ đầu năm đến nay. Lý giải hiện tượng cổ phiếu mới niêm yết tăng giá mạnh, nhiều nhà đầu tư cho rằng có ít nhất 3 nguyên nhân.
Một là cổ phiếu chào sàn có kết quả kinh doanh khá tốt. Thường các doanh nghiệp này lên kế hoạch niêm yết từ vài năm trước nhưng do thị trường chứng khoán chưa khởi sắc và bản thân kết quả kinh doanh của doanh nghiệp cũng chưa được cải thiện nên việc niêm yết lùi lại. Sau quãng thời gian "tái cơ cấu", cải thiện kết quả kinh doanh tích cực hơn kết hợp với thị trường chứng khoán hồi phục ấn tượng trong năm 2014, các doanh nghiệp lên niêm yết bắt đầu được nhà đầu tư để ý và đón nhận.
Thông thường nhà đầu tư có xu hướng e dè những cổ phiếu mới niêm yết do chưa quen cách thức giao dịch và cách công bố thông tin, thông lệ quản trị của doanh nghiệp nhưng dường như rào cản tâm lý này đối với cổ phiếu mới niêm yết đến nay được gỡ bỏ.
Nguyên nhân thứ 2, khi lên niêm yết các doanh nghiệp thường "dắt sẵn" những thông tin tích cực như: chi trả cổ tức (trường hợp của Thế giới di động (MWG), Cảng Cát Lái (CLL), lợi nhuận tăng trưởng đột biến, phát hành cổ phiếu trả cổ tức hoặc phát hành cổ phiếu tăng vốn. Trong thị trường tăng trưởng và cổ phiếu vượt xa mệnh giá, thưởng cổ phiếu luôn là điều được nhà đầu tư hào hứng đón nhận.
Ba là , việc kiểm soát mang tính kỹ thuật số lượng cổ phiếu ngày chào sàn của bản thân doanh nghiệp niêm yết. Dường như có một sự ngầm định của các cổ đông lớn trong việc tiết cung đối với cổ phiếu mới chào sàn. Nguồn cung hạn chế khi niêm yết khiến nhiều cổ phiếu rơi vào tình trạng dư mua giá trần số lượng lớn lên đến hàng trăm ngàn đơn vị kéo dài qua nhiều phiên.
Ví dụ như trường hợp cổ phiếu TTB, chỉ trong vòng 5 ngày từ 13 đến 18/10, trên thị trường OTC giá cổ phiếu này đã tăng từ 11.000 lên 13.500đ/CP mặc dù thị trường chính thức điều chỉnh giảm mạnh. Chuyên sản xuất dàn giáo xây dựng, kinh doanh thương mại tổng hợp và là doanh nghiệp duy nhất xây dựng nhà thu nhập thấp tại địa bàn Thành phố Thái Nguyên, hiện tại dự án nhà thu nhập thấp của doanh nghiệp này đã triển khai giai đoạn II trên nền quỹ đất sạch rộng 7.949m2. ĐHĐCĐ TTB năm 2014 đã ra nghị quyết chi trả cổ tức năm 2013 bằng tiền mặt 7%. Kết quả kinh doanh 9 tháng đầu năm 2014 khá tích cực nên TTB đang xem xét tạm ứng thêm trên 10% (kế hoạch 2014 chi trả 15%).
Ông Lê Ngọc Phong, nhà đầu tư lâu năm chuyên giao dịch cổ phiếu OTC cho biết mặc dù gần đây có xu hướng đầu tư cổ phiếu mới lên niêm yết nhưng nếu không cẩn trọng vẫn có thể bị thua lỗ.
"Việc đầu tư cổ phiếu trước khi niêm yết hoặc mới niêm yết vẫn phải dựa vào các chỉ số cơ bản và hoạt động thực chất của công ty. Tránh cổ phiếu có hoạt động làm giá bởi rất dễ thua lỗ " - ông Phong nói và nhận xét, nhiều cổ phiếu lên sàn tăng trần 9 - 10 phiên liên tiếp kích thích lòng tham của nhà đầu tư. Nhiều phiên trước cổ phiếu giá còn thấp nhưng do mất thanh khoản không mua được, đến khi có thanh khoản, mua được thì giá đã cao và đó là lúc thực sự rủi ro.
