Đại gia ngành dầu khí GAS hiện là một trong “Tứ trụ” của chỉ số VN-Index, bên cạnh các ông lớn khác là VNM (ngành tiêu dùng), VCB (ngành ngân hàng) và VIC (ngành bất động sản). Tính đến ngày 10/11, GAS có vốn hóa trị giá 87.142 tỷ đồng – đứng thứ ba thị trường sau VNM và VCB.
GAS đã có thời gian dài đứng đầu thị trường về mức vốn hóa, nhưng giờ đây đã mất vị trí này do chịu ảnh hưởng từ sự sụt giảm của giá dầu thế giới.
Tuy nhiên, khó khăn đối với GAS có vẻ vẫn chưa dừng lại trong tương lai gần dù đà giảm của giá dầu đã chững lại.
Trong một báo cáo vừa công bố, Bộ phận phân tích của CTCP Chứng khoán Sài Gòn (SSI Research) dự báo GAS sẽ khó tránh khỏi việc lợi nhuận giảm mạnh trong quý IV/2015 do công ty bắt đầu áp dụng cơ chế tính giá mới đối với khí bán cho các nhà máy điện.
Qúy III, Tổng Công ty Khí Việt Nam (GAS – công ty mẹ) đã ghi nhận doanh thu và lợi nhuận đều giảm đáng kể, trong đó doanh thu thuần giảm 14,7% so với cùng kỳ năm trước xuống 13.984 tỷ đồng, còn lợi nhuận ròng giảm 20,2% xuống 2.325 tỷ đồng.
Tính chung 9 tháng đầu năm 2015, GAS đạt hơn 41.808 tỷ đồng doanh thu thuần, giảm 10,5% so với cùng kỳ, và đạt 7.602 tỷ đồng lợi nhuận sau thuế, giảm 16,9%.
SSI Research cho rằng lợi nhuận của GAS sụt giảm chủ yếu là do giá dầu xuống thấp, làm giảm biên lợi nhuận của giá khí khô bán cho các hộ công nghiệp và giá bán khí hóa lỏng (LPG).
Giá khí bán cho các hộ tiêu thụ công nghiệp đã giảm mạnh từ 12,75 USD/mmbtu năm 2014 xuống 8,78 USD/mmbtu trong 9 tháng đầu năm 2015, tức giảm 32%. Kết quả là lợi nhuận gộp từ cấu phần này của GAS đã giảm 600 tỷ đồng trong 9 tháng đầu năm. Trong khi đó, giá bán LPG đã giảm 43%, khiến lợi nhuận gộp của cấu phần này giảm 1.300-1.400 tỷ đồng trong 9 tháng.
Hồi tháng 7/2015, GAS bắt đầu áp dụng cơ chế tính giá mới đối với khí trên bao tiêubán cho một số nhà máy điện. Khối lượng lớn khí trên bao tiêucòn lại sẽ được tính theo công thức: giá khí = 46% giá dầu FO + cước vận tải.
Các hợp đồng bán khí trên bao tiêucho các nhà máy điện đã được thống nhất dựa trên công thức tính giá mới này, và GAS sẽ thực hiện đầy đủ việc tính giá mới từ tháng 10/2015.
SSI Research đánh giá lợi nhuận của GAS sẽ giảm với một mức độ nhất định khi công ty áp dụng cơ chế tính giá mới, và số tiền mà GAS phải trả EVN cho giai đoạn từ tháng 4/2014 đến tháng 10/2015 sẽ được hồi tố trong quý IV/2015, theo đó lợi nhuận quý IV của GAS sẽ sụt giảm đáng kể.
Đối với cả năm 2015, SSI Research điều chỉnh giảm dự báo lợi nhuận ròng của công ty mẹ GAS từ 9.349 tỷ đồng xuống còn 8.588 tỷ đồng, với giả định giá dầu Brent trung bình cũng được hạ từ 60 USD/thùng xuống còn 53 USD/thùng trong năm 2015.
Năm 2016, SSI Research đặt ra kịch bản cơ sở là giá dầu Brent sẽ đứng ở mức bình quân 50 USD/thùng. Theo kịch bản này, lợi nhuận ròng của GAS sẽ tăng nhẹ 4,4%.
Như vậy, GAS sẽ có PE ở mức 12,4 lần cho năm 2015 và 11,7 lần cho năm 2016.
SSI Research nhận định, trong ngắn hạn, lợi nhuận quý IV/2015 giảm mạhh sẽ là yếu tố tiêu cực tác động đến giá cổ phiếu của GAS.Tuy nhiên, về dài hạn hơn, triển vọng của GAS sẽ cải thiện.
Cùng với chiến lược phát triển các nhà máy điện khí và công nghiệp của Việt Nam, GAS về dài hạn sẽ có triển vọng tăng trưởng khả quan về doanh thu vận chuyển khí với từ các mỏ sắp tới như Thiên Ưng và Thái Bình trong ngắn hạn (năm 2016), hay Hàm Rồng-Thái Bình, đường ống Nam Côn Sơn 2 giai đoạn 2, và Lô B - Ô Môn sau đó.
Tính bền vững trong tăng trưởng lợi nhuận của GAS trong tương lai còn tùy thuộc vào chính sách tính giá (đầu vào và đầu ra), trong đó chủ yếu phụ thuộc vào quyết định và thỏa thuận của chính phủ với các nhà khai thác mỏ khí đốt. Lợi nhuận của GAS chịu ảnh hưởng lớn từ biến động của giá dầu và giá dầu giảm sẽ gây trở ngại đáng kể đến lợi nhuận của công ty.
GAS đang đề xuất một chính sách tính giá cho các nhà máy điện trong đó có việc loại bỏ những rủi ro của việc giá dầu xuống thấp đến lợi nhuận. Nếu đề nghị đó được chấp thuận, đây có thể là điều tích cực đối với GAS.
