Tái cơ cấu ngân hàng: Cần thời gian để giải quyết triệt để

TS. Lê Thành Trung - Phó tổng giám đốc HDBank:

Nhiều điểm sáng trong bức tranh TCC hệ thống NH

Đề án TCC hệ thống TCTD là các giải pháp có tính tổng quát, đúng đắn của Chính phủ, NHNN. Trong đó đặc biệt là chủ trương khuyến khích hợp nhất, sáp nhập các NH trên cơ sở tự nguyện. Nhìn lại quá trình TCC hệ thống các TCTD thời gian qua, tôi thấy có khá nhiều điểm sáng.

Đó là, NHNN đã điều hành chính sách tiền tệ mang tính chất dẫn dắt thị trường, đảm bảo ổn định kinh tế vĩ mô, tạo điều kiện phát triển kinh tế. Đây có lẽ là một trong những thành tựu lớn nhất mà hệ thống NH đã đạt được. Cùng với đó, chúng ta đã đảm bảo an toàn hệ thống, những vấn đề rủi ro nguy hiểm có thể làm đổ vỡ hệ thống đã bị đẩy lùi. Ngoài ra, thời gian qua, NHNN thiết lập kỷ luật thị trường tiền tệ, biểu hiện rõ thị trường ngoại tệ, vàng không còn dậy sóng, xếp hàng mua vàng…

Sự ổn định của tỷ giá đã giúp NHNN mua lượng ngoại tệ lớn, tăng nhanh dự trữ ngoại hối quốc gia trong thời gian qua. Và điểm sáng trong hoạt động TCC của hệ thống NH đó là hiệu quả đồng vốn được nâng cao đáng kể. Nếu như các năm trước tăng trưởng tín dụng đạt tới 30 - 40% thậm chí có thời điểm trên 50%/năm mà tăng trưởng GDP đâu đó 6 - 7%. 8 tháng đầu năm nay tín dụng tăng 5,5% nhưng GDP của cả nước cũng tăng gần 5,4%.

Điều này cho thấy, đồng vốn cung ứng ra thị trường ngày càng mang lại hiệu quả cao hơn. Đây là thời điểm chúng ta phải đẩy mạnh phát triển theo chiều sâu, chú trọng đến chất lượng thay vì phát triển bề rộng.

HDBank và DaiABank là trường hợp sáp nhập đầu tiên trên tinh thần tự nguyện và thực hiện thành công. Sau khi sáp nhập, HDBank đã tạo dựng vị thế về quy mô, uy tín đối với khách hàng, nâng cao năng lực quản trị. HDBank trở thành một trong những NHTMCP lớn của Việt Nam với vốn điều lệ đạt 8.100 tỷ đồng, tổng tài sản của NH đạt gần 90 nghìn tỷ đồng… NH sau sáp nhập đã kiểm soát được tình hình ổn định nhân sự, hệ thống quản trị và xử lý căn bản những tồn tại trong quá trình sáp nhập như hệ thống quản lý rủi ro, core banking, nợ xấu… Đến ngày hôm nay có thể nói HDBank đã hoàn thành tốt chương trình TCC và đang trên đường phát triển, khẳng định vị thế của mình.

Thời gian tới, để ngành NH đạt được những mục tiêu đề ra trong Đề án, việc nâng cao quản trị điều hành của NHTM thông qua áp dụng các chuẩn mực quốc tế như áp dụng Basel II… là rất quan trọng. Có thể nói trong 3 trụ cột phải tái cấu trúc là đầu tư công, DNNN, hệ thống tài chính - NH thì hoạt động TCC của NH đang đi đầu với nhiều giải pháp hữu hiệu. Nhưng để tạo động lực TCC NH được đẩy nhanh và hiệu quả thì Chính phủ có thể xem xét chính sách về miễn giảm thuế trong khoảng thời gian nhất định trong quá trình thực hiện TCC, được ưu tiên tham gia các dự án quốc tế, các dự án trọng điểm quốc gia… đối với các TCTD tích cực tham gia hoạt động TCC.

Ông Võ Tấn Hoàng Văn - Tổng giám đốc SCB:

Hệ thống NH là lăng kính phản ánh sức khỏe của nền kinh tế

Kể từ khi thực hiện TCC bằng việc sáp nhập 3 NHTMCP là TinNghiaBank, SCB và Fistcombank, có thể nói SCB nhận được hỗ trợ đặc biệt của NHNN về cơ chế chính sách giúp cho NH sớm trở lại hoạt động kinh doanh. Trong đó cho phép SCB cho vay bình thường, từng bước hoàn thiện nâng cao các tỷ lệ an toàn… Đây là cơ sở quan trọng để SCB nhanh chóng bắt kịp thị trường, giúp NH đạt kết quả khả quan: tổng tài sản tăng 15% so với cùng kỳ năm ngoái và tăng 30% so với thời điểm NH mới sáp nhập.

Điểm ghi nhận nữa là thời gian qua nhiều tổ chức tài chính nước ngoài gồm các quỹ đầu tư, NH có uy tín quy mô lớn trong khu vực… đã quan tâm đầu tư vào SCB. Trong quý IV/2014, SCB sẽ tăng vốn điều lệ lên 2.000 tỷ đồng. Đây là những tín hiệu khả quan thể hiện sự phục hồi của SCB trong quá trình TCC.

Nhưng nhìn chung tiến độ TCC hệ thống TCTD chưa được như kỳ vọng. Dù môi trường kinh tế vĩ mô ổn định nhưng động lực phục hồi nền kinh tế chưa có chuyển biến tích cực thì quá trình TCC của hệ thống TCTD cũng sẽ bị chậm lại so với mong muốn. Có thể nói, hệ thống NH được coi như là lăng kính phản ánh sức khỏe của nền kinh tế. Nền kinh tế khỏe, hệ thống NH mới khỏe được. Nền kinh tế yếu không thể bắt NH khỏe được. Giống như bệnh nhân không hấp thụ được thuốc thì làm sao thuốc chữa bệnh phát huy tác dụng được.

Để có thể hỗ trợ đẩy nhanh quá trình TCC hệ thống TCTD, bên cạnh sự phục hồi của nền kinh tế cần có sự phối hợp đồng bộ của các chính sách khác. Ví dụ như đẩy nhanh TCC khối DNNN vì DNNN được xác định chiếm vị thế quan trọng trong nền kinh tế và đây cũng là nhóm khách hàng lớn của các TCTD. Do đó, việc đẩy nhanh TCC để hồi phục sức sản xuất của khối DNNN sẽ cải thiện đáng kể đến hoạt động kinh doanh của hệ thống NH.

Ngoài ra, các bộ ngành nên có chính sách mới, phù hợp để tạo động lực cho DN mạnh dạn mở rộng sản xuất kinh doanh như giãn thuế, đảm bảo bao tiêu đầu ra cho sản xuất trong nước, tìm thị trường mới, giảm thiểu thủ tục hành chính…

Đến nay các NH yếu kém được cơ cấu lại theo các phương án được duyệt đều có tình hình hoạt động ổn định và cải thiện hơn so với thời điểm bắt đầu thực hiện TCC. Các tỷ lệ an toàn hoạt động, khả năng chi trả được cải thiện và cơ bản đảm bảo theo quy định của NHNN; huy động vốn từ dân cư tăng khá, nợ xấu đã tích cực được xử lý và thu hồi; các vi phạm về tỷ lệ sở hữu của cổ đông lớn, vi phạm về cấp tín dụng đang được khắc phục, xử lý; hệ thống quản trị và tổ chức bộ máy, mạng lưới đang được củng cố, chấn chỉnh.

Đến cuối tháng 6/2014, tổng tài sản của 9 NHTMCP yếu kém tăng 3,l7% so với cuối năm 2013; huy động vốn tăng 3,28% so với cuối năm 2013; tổng dư nợ thị trường 1 tăng 10,18% so với cuối năm 2013.

Đối với các NHTMCP hoạt động bình thường, NHNN đã nhận phương án TCC của 24/25 NHTMCP; trong đó, NHNN đã phê duyệt 18 Phương án TCC, đồng thời yêu cầu NHTMCP còn lại tiếp tục hoàn thiện phương án.

(Theo NHNN)