Suốt tuần qua, do chờ xuất sang Trung Quốc, hàng trăm xe chở dưa hấu, thanh long từ các tỉnh miền Trung và Tây Nguyên bị ùn tắc kéo dài nhiều km ở cửa khẩu Tân Thanh (tỉnh Lạng Sơn). Chờ nhiều ngày cộng với nắng nóng khiến hàng hóa bị thiệt hại đáng kể.
Đến hẹn… lại ùn ứ
Ngày 5-4, trao đổi với phóng viên Báo Người Lao Động, bà Đặng Thị Ngân, Phó Chi cục trưởng Chi cục Hải quan cửa khẩu Tân Thanh, cho biết cơ quan chức năng của địa phương và phía Trung Quốc đã thống nhất kéo dài thời gian mở cửa khẩu đến 20 giờ mỗi ngày, đồng thời tăng cường nhân lực để rút ngắn thời gian làm thủ tục nhằm giải quyết tình trạng ùn ứ hàng hóa.
Theo bà Ngân, hiện mỗi ngày, tại khu vực cửa khẩu Tân Thanh, có khoảng 700-800 xe chở nông sản, bình quân 20 tấn/xe và chủ yếu là dưa hấu, thanh long tập kết chờ xuất sang Trung Quốc. Dù thủ tục hải quan chỉ mất 1-2 phút/xe nhưng do khả năng tiếp nhập kho bãi phía Trung Quốc thấp, dẫn đến ùn ứ hàng ở phía Việt Nam. Hiện nay mỗi ngày, phía Trung Quốc chỉ có thể tiếp nhận 300 xe nông sản của Việt Nam. Do vậy, vẫn còn 400-500 xe, tương đương 8.000-10.000 tấn hàng, chưa thể xuất qua cửa khẩu.
Trước đây, tháng 3-2014, cũng tại cửa khẩu Tân Thanh, lần đầu tiên có đến hàng ngàn xe chở dưa hấu, thanh long bị ùn tắc trong nhiều ngày. Lúc đó, xe tải xếp hàng chờ dài đến hơn 70 km trên Quốc lộ 1, từ huyện Hữu Lũng lên tới cửa khẩu Tân Thanh. Vụ ách tắc này gây thiệt hại nặng cho hàng loạt chủ hàng trong nước.
Phải bán đổ bán tháo
Dưới cái nắng gay gắt ngày 5-4, đứng ngồi không yên, tài xế Nguyễn Văn Hùng (ngụ tỉnh Bình Định) cho biết đã chờ 5 ngày nhưng 20 tấn dưa hấu của anh vẫn chưa thể xuất qua cửa khẩu. "Dưa bị ủng và chảy nước ròng ròng nhưng vẫn chưa đến lượt xuất. Đến khi thông quan, không biết số dưa bán được còn bao nhiêu tấn, lỗ là chắc rồi" - anh Hùng lo lắng.
Như anh Hùng, nhiều tài xế xe tải tỏ ra ngao ngán do không biết đến khi nào mới xuất được hàng, trong khi nông sản đang giảm chất lượng. Anh Hoàng Văn Lâm, lái xe thuê cho một chủ hàng dưa hấu ở tỉnh Quảng Ngãi, cho biết anh đã ăn chực nằm chờ ở khu vực cửa khẩu Tân Thanh 3 ngày nhưng chưa thể xuất được hàng. "Trời nóng nên phải thường xuyên kiểm tra, dùng bạt đậy cẩn thận để dưa bớt hỏng. Nhìn những trái dưa hư mà xót cả ruột" - anh Lâm bộc bạch.
Những ngày qua, ở khu vực cửa khẩu Tân Thanh, dưa hấu hư vứt lăn lóc khắp nơi. Tại đây, nhiều xe dưa bị phía Trung Quốc chê, chủ hàng phải bán đổ bán tháo cho dân buôn địa phương với giá 10.000 - 20.000 đồng/quả.
Thiếu tướng Nông Văn Định, Giám đốc Công an tỉnh Lạng Sơn, cho biết trước tình trạng ùn ứ giao thông, đã phải huy động lực lượng Cảnh sát Cơ động và CSGT điều tiết giao thông, hạn chế việc tập trung quá nhiều phương tiện ở khu vực cửa khẩu.
Còn theo ông Nguyễn Văn Bình, Phó Chủ tịch UBND tỉnh Lạng Sơn, để nông sản Việt Nam xuất sang Trung Quốc không bị ùn ứ, lãnh đạo tỉnh cùng các cơ quan chức năng địa phương đang trao đổi với phía Trung Quốc để tìm hướng tháo gỡ, giảm thiệt hại cho chủ hàng trong nước.