Đợt thu mua tạm trữ lúa gạo trong vụ đông xuân 2014-2015 ở ĐBSCL từ ngày 1/3 đến hết ngày 15/4 đã kết thúc. Phía Hiệp hội lương thực Việt Nam cho rằng cơ bản đã thực hiện đúng yêu cầu chỉ đạo của Chính phủ trong việc thu mua 1 triệu tấn quy gạo. Tuy nhiên, nhìn nhận từ các địa phương cho thấy chính sách thu mua tạm trữ lúa gạo vẫn còn những bất cập. Trong đó, người nông dân vẫn ở thế yếu và bị động trong khâu tiêu thụ sản phẩm. Vì vậy, vấn đề đặt ra trong thời gian tới là làm sao chính sách thu mua tạm trữ thật sự mang lại hiệu quả để đồng vốn của Nhà nước hỗ trợ thu mua tạm trữ đến được người nông dân.
Về vấn đề này, phóng viên VOV phỏng vấn ông Võ Thành Đô, Phó Cục trưởng Cục Chế biến Nông lâm thủy sản và Nghề muối (Bộ Nông nghiệp và Phát triển nông thông), Trưởng đoàn kiểm tra liên ngành về thu mua tạm trữ lúa gạo vụ Đông Xuân 2014 - 2015.
PV: Để giải pháp mua tạm trữ tiếp tục phát huy ở những năm tiếp theo, việc giải quyết những bất cập, khó khăn ra sao, thưa ông?
Ông Võ Thành Đô: Giải pháp mua tạm trữ như hiện nay là giải pháp tình thế. Tuy nhiên, đây là giải pháp tốt nhất hiện nay. Trong quá trình thực hiện có thuận lợi thì cũng có những bất cập. Như về ngân hàng về việc nhiều doanh nghiệp cho rằng khó tiếp cận vốn thì có những vấn đề. Nhiều doanh nghiệp khi có chủ trương Chính phủ mới đi làm thủ tục là rất chậm, mất vài tuần. Do vậy, cần tiếp cận ngân hàng trước, bởi ngân hàng có nhiều thủ tục chứng minh... Và khi thực hiện mua tạm trữ sẽ có giải ngân ngay.
Lúa trúng mùa nhưng lợi nhuận không cao, vẫn chưa đảm bảo cho người nông yên tâm sản xuất nông nghiệp.
PV: Việc cho vay mua tạm trữ giải quyết việc cốt yếu là giảm lượng lúa hàng hóa trong dân. Vậy theo ông có giải pháp nào tốt hơn trong việc lựa chọn 17 ngân hàng theo chỉ định?Ông Võ Thành Đô: Việc mua tạm trữ mỗi năm có đặc điểm khác nhau. Năm nay có tình trạng một số doanh nghiệp vay các ngân hàng nằm ngoài chỉ định của Ngân hàng nhà nước. Đây là hiện tượng mới. vấn đề này chúng tôi sẽ có những kiến nghị thảo luận phía ngân hàng có nên chăng quy định vay ở các ngân hàng ấy không.
Ngân hàng Nhà nước nhiều năm nay, sau khi Chính phủ có quyết định, rất nhanh chóng chỉ định các ngân hàng. Chứng tỏ Ngân hàng rất nhạy bén để các doanh nghiệp kịp thời tiếp cận. Vấn đề đặt ra thì chúng tôi sẽ bàn và cân nhắc và bàn với ngân hàng để nếu có thể thì tạo điều kiện cho doanh nghiệp
PV: Một số địa phương cũng cho rằng nên đầu tư trực tiếp cho người nông dân trong việc tạm trữ lúa. Sau khi nắm bắt tình hình từ các địa phương trong vùng, ông có nhận định gì?
Ông Võ Thành Đô: Việc để cho người nông dân và HTX tạm trữ thì chính Bộ trưởng Bộ Nông nghiệp và Phát triển Nông thôn đã có ý định từ lâu và giao cho Cục xây dựng quy chế để mua tạm trữ theo hướng cho người dân trữ. Nhưng khi lấy ý kiến từ các bộ ngành địa phương thì cho thấy nông dân không có điều kiện để tạm trữ. Nông dân không có kho tàng, máy sấy... đây là những khó khăn lớn nhất của người dân; đồng thời số lượng nông dân muốn tạm trữ cũng không nhiều. Nếu người dân, HTX có khả năng tạm trữ được, chúng tôi hoàn toàn ủng hộ. Vấn đề là Chính phủ và TW không thể quy định là ngân hàng phải cho nông dân này hay doanh nghiệp kia mua. Nhưng người nông dân hay muốn tạm trữ hay doanh nghiệp thì phải chứng minh được mình có năng lực và được ngân hàng thẩm định. Chúng tôi hoàn toàn ủng hộ việc này./.
