Cuộc chiến khốc liệt
Bấy lâu nay, khi nói tới taxi tại TP Hồ Chí Minh, hành khách rất quen thuộc với 2 thương hiệu Vinasun và Mai Linh. Theo số liệu, thị phần của Vinasun tại thành phố Hồ Chí Minh là 45%, tiếp đến là Mai Linh với 25% thị phần, còn 30% thị phần chia cho các doanh nghiệp taxi còn lại.
Bằng tiềm lực, các DN nắm thị phần lớn củng cố thị phần thông qua nhiều chiến lược cạnh tranh khác nhau. Vinasun tận dụng thời điểm Mai Linh khó khăn tài chính đã mua lại hợp đồng tại sảnh của hầu hết các trung tâm thương mại, khách sạn lớn ở Sài Gòn. Tính đến cuối năm 2014, Vinasun vận hành 5.729 xe và dự kiến 2015 sẽ đầu tư thêm 1.100 xe, thanh lý 700 xe, nâng số xe của hang lên 6.129 xe.
Dù bị cạnh tranh khá mạnh nhưng Mai Linh với truyền thống hoạt động hơn 20 năm vẫn giữ vị trí số 2 tại TP Hồ Chí Minh mặc dù doanh thu lớn nhất lại đến từ Miền Bắc. Cuối 2014 Mai Linh có 11.029 xe hoạt động trên 50 tỉnh thành phố còn riêng tại TP Hồ Chí Minh chỉ có gần 3.000 xe.
Không như các hãng taxi khác hoạt động nội vùng, Mai Linh có lượng khách khá ổn định từ nhóm doanh nghiệp, tổ chức sử dụng thẻ của công ty. Lợi thế này càng được khẳng định khi khu vực hoạt động của Mai Linh phủ gần kín cả nước. Tuy nhiên, doanh thu/xe/ngày của Mai Linh năm 2014 chỉ 1,34 triệu đồng còn của Vinasun là 2,09 triệu đồng.
Những tưởng thị trường taxi thành phố chỉ còn là cuộc đua của ông lớn Vinasun và Mai Linh, thì từ khi Uber, Grab taxi xuất hiện, cuộc chiến giành thị phần càng trở nên khốc liệt.
Vẫn dẫn đầu thị phần nhưng sự trưởng thành quá nhanh của Uber, Grab taxi đã khiến Vinasun lo ngại. Không ít lần lãnh đạo Vinasun lên tiếng trên các phương tiện thông tin đại chúng “kể tội” Uber hay Grab taxi.
Ông Tạ Long Hỷ, Phó tổng giám đốc taxi Vinasun, kiêm Chủ tịch Hiệp hội taxi TP HCM cho biết cho biết: “Từ khi Uber, Grab taxi xuất hiện ở Việt Nam, khách hàng của chúng tôi giảm đáng kể. Không những thế, nó còn ảnh hưởng đến tất cả các hãng taxi truyền thống khác”.
Với ảnh hưởng tiêu cực từ Uber, Grab Taxi, Vinasun thậm chí đã phải đặt kết quả kinh doanh 2015 hết sức thận trọng, doanh thu tăng 3% còn lợi nhuận giảm 15%.
Vẫn còn cơ hội
Tình hình kinh doanh khó khăn, cạnh tranh lớn nhưng dường như vận tải taxi vẫn hấp dẫn.
Tập đoàn Phương Trang và cụ thể là CTCP Taxi Phương Trang vừa thông báo chính thức tham gia thị trường dịp Noel 2015. Với 68 xe ô tô i10 vừa nhận từ nhà cung cấp, Phương Trang cho biết có kế hoạch nâng lên 2.000 xe vào giữa năm 2016
Theo một vị chuyên gia tư vấn doanh nghiệp, việc Phương Trang nhảy vào thị trường taxi TP Hồ Chí Minh không hẳn là liều lĩnh.
Vị này phân tích, từ trước đến nay, người dân Sài Gòn khi đi taxi thường muốn chọn loại 7 chỗ với lý do xe cao, thoáng.
Để chiều ý khách hàng các hãng taxi thường đầu tư rất nhiều xe 7 chỗ nên chi phí đầu tư ban đầu lớn, giá cước cao. Xét về hiệu quả đầu tư chưa chắc đã bằng đầu tư xe nhỏ.
Còn Phương Trang taxi đầu tư xe mới ban đầu là dòng sedan 4 chỗ nhỏ, chi phí đầu tư thấp hơn, giá cước sẽ thấp nên cạnh tranh hơn. Đối tượng khách hàng là người có nhu cầu taxi nhưng muốn chi phí thấp, hay các khu đường, hẻm nhỏ xe lớn khó vào.
“Hơn nữa doanh nghiệp khi được cấp phép kinh doanh taxi cũng còn nhiều nguồn thu khác. Ví dụ khi bán xe cho tài xế thì công ty đều thu khoản chênh từ vài chục cho tới cả trăm triệu. Như vậy, lãi thì khó nhưng chưa chắc doanh nghiệp đã lỗ khi đầu tư xe” – vị chuyên gia trên phân tích.
Không chỉ có vậy hàng tháng những xe được mua vẫn phải đóng khoản tiền chi phí như tiền bộ đàm, hay lãi cho vay trả góp mua xe.
Ngoài ra, Phương Trang là thương hiệu vận tải đường dài giờ có thêm vận tải nội vùng thì sẽ hỗ trợ, gia tăng giá trị chuỗi dịch vụ của công ty.
Cũng phải nhắc lại cuối năm 2012, Phương Trang đã phải dừng kinh doanh taxi tại Đà Lạt do hoạt động không hiệu quả. Tuy nhiên, theo vị chuyên gia tư vấn trên thì đó lại là lợi thế của Phương Trang.
“ Việc phải chấm dứt kinh doanh tại Đà Lạt gây thiệt hại về kinh tế nhưng được bài học kinh nghiệm rất lớn cho lần trở lại này. Thị trường Đà Lạt dù cạnh tranh ít nhưng nhu cầu không cao trong khi ở Sài Gòn thì ngược lại. Nên tôi đánh giá Phương Trang có nhiều rủi ro khi làm taxi nhưng không phải là không có cơ hội” – vị chuyên gia kết luận.
Dường như nhận xét trên cũng có lý khi sau 9 tháng đầu năm 2015, bất chấp dự báo khó khăn Vinasun vẫn thu 257 tỷ đồng LNST hợp nhất, tăng 7,6% so với cùng kỳ 2014; hoàn thành 96,6% kế hoạch năm.
